Το χλιδάτο Φάληρο της περιόδου 1875-1920 σε αντίθεση με τη φωλιά της εργατιάς, τον Πειραιά, πηγη του ρεμπέτικου

   Είναι σαφες ότι στην αχλή του χρόνου ξεχωρίζουν ως σημαντικά για όλους εμας του ρεμπέτικου, γεγονότα και τοποθεσίες, όπως οι παράγκες στου Καραϊσκάκη, οι τεκέδες του Πειραιά με ότι γινόταν εκει, η σπηλιά του Δράκου, οι μάγκες, τα Βούρλα και άλλα μέρη που διαδραματίστηκαν σκηνες απο την εποχή που άνθισε το ρεμπέτικο. Γεγονότα τόσο παλιά και τόσο πρωτόγονα σαν νοτισμένες παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες πάνω σε χοντρο χαρτόνι, με τη σχετική μυρωδιά απο μούχλα...


   Και όμως 50 χρόνια πριν ή ταυτόχρονα με την περίοδο που οι μάγκες μεσ'στις φυλακές σκαρώναν τα πρώτα ζεϊμπέκικα και φέρναν τις βόλτες τους μαστουρωμένοι (1900-'20), στην ακτη του Νέου Φαλήρου άνθιζε μια πολυτελής ζωη, που αφορούσε τους λεφτάδες κυρίως της Αθήνας, αλλα και τη μεσο-αστική τάξη, που το καλοκαίρι είχαν ως διέξοδο την παραλία αυτη και όχι της Βουλιαγμένης και Γλυφάδας που είχαν στις δεκαετίες 1950 και '60 ούτε της Λούτσας και του Πόρτο Ράφτη που είχαν στη δεκαετία 1970 και '80 ή των Κυκλάδων που είχαν στις επόμενες δεκαετίες...
Η Κηφισιά και το Χαλάνδρι ήταν επίσης καλοκαιρινοί προορισμοί απο το 1900 και μέχρι τον πόλεμο, αφου με τα δένδρα, τα νερά, τις δροσιές και τα εξοχικά κέντρα, ήταν πόλος έλξης για τους κατοίκους τους άστεως της Αθήνας. 
Την περίοδο 1880-1910 -επεκτεινόμενη 10 χρόνια μπροστα και πίσω- η Αθήνα ζούσε τη δικη της μπελ-εποκ τηρουμένων των αναλογιών, παράλληλα με την ύπαρξη των ληστων στα σπαρτοχώραφα της Θεσσαλίας, των κουτσαβάκηδων στα στενα του Ψυρρη και των ταλαίπωρων επαρχιωτών που σταδιακά κατέφθαναν στον Πειραιά και την Αθήνα ως μετανάστες για μια καλύτερη ζωη... Στο Φάληρο υπήρχαν κάποια επιβλητικά κτίρια και μια οργανωμένη προκυμαία τόσο για μπαιν-μιξτ όσο και για πλείστα άλλα είδη αναψυχής. Άλλωστε το τραίνο Πειραιώς-Κηφισιάς πριν γίνει ηλεκτρικό πήγαινε μέχρι εκει και αφου δεν υπήρχε το μεγάλο αυτο μπάζωμα που έγινε μεταγενέστερα, ο σταθμός απείχε περίπου 50 μέτρα απο τη θάλασσα και οι αθηναίοι εξυπηρετούνταν τέλεια! Στην ανάπτυξη του Φαλήρου και της προκυμαίας πιθανόν να έπαιξε ρόλο η απόφαση των δανων νέων βασιλέων να κάνουν την καλοκαιρινή τους έπαυλη στο Φάληρο, σε αντίθεση με τους βαυαρούς που προτίμησαν το Τατόϊ, σαφης διαφορά κουλτούρας!

 Ας δούμε με τη βοήθεια φίλων στο facebook πως ήταν η προκυμαία και ο ευρύτερος χώρος στο Νέο Φάληρο.

  Μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική φωτογραφία του ξενοδοχείου Grand Hotel de Phalère (Μέγα Ξενοδοχείον Φαλήρου), του παλαιότερου ξενοδοχείου της περιοχής.
Το διώροφο αρχικά ξενοδοχείο άρχισε τη λειτουργία του γύρω στα 1875 και μέχρι το 1903, που λειτούργησε το "Ακταίον" κυριαρχούσε στην παραλία. Το 1912 προστέθηκε ο τρίτος όροφος και επ' ευκαιρία έγινε πλήρης ανακαίνιση.
Μπροστά του βρισκόταν η εξέδρα περιπάτου που βλέπουμε δεξιά. Στο ισόγειό του λειτούργησε για χρόνια το καφενείο-ζαχαροπλαστείο του Παππά και Ρήγου, που υπήρξε σημαντικό κέντρο συνάντησης προσωπικοτήτων.
Η κατάληξη για τα δύο λαμπρά ξενοδοχεία του Φαλήρου ήταν κοινή, αφού και τα δύο κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής επιτάσσονται και λεηλατούνται στην κυριολεξία. Στην συνέχεια καταστρέφονται μερικώς από το συμμαχικό βομβαρδισμό του 1944. Την ίδια περίοδο ξηλώνονται από τους Γερμανούς η εξέδρα και οι Μπανιέρες (τα bains mixtes, που βρίσκονταν αμέσως αριστερά εκτός της φωτογραφίας), προκειμένου να χρησιμοποιηθεί το μέταλλο για τις ανάγκες του Άξονα. Μεταπολεμικά ουδέποτε επισκευάζονται αλλά επιπρόσθετα φιλοξενούν και πρόσφυγες από την Ρουμανία.
Το 1953 τα δημοσιεύματα των εφημερίδων χαρακτηρίζουν "Μέγα" και "Ακταίον" ως "βιτρίνα αθλιότητας", καθώς αμφότερα παρουσιάζουν όψεις "Λαϊκής Προσφυγικής Πολυκατοικίας"!
Κατεδαφίστηκαν οριστικά στα τέλη της δεκαετίας του '60.
Δεξιά η οικία Βλάγκαλη

 Νέο Φάληρο 1930.
Το ξενοδοχείο κόσμημα, Grand Hotel de Phalere, τα bains mixtes, ο σταθμός και οι γραμμές του ηλεκτρικο, μαζί με την οικία Βλάγκαλη

 Νέο Φάληρο 1930
 Το τράμ, η προκυμαία, τα λουτρά και η Καστέλλα, φωτογραφημένα από το ξενοδοχείο Ακταίον. Δεξιά διακρίνεται το ξενοδοχείο Grand Hôtel de Phalère.
[ΑΡΧΕΙΟ ΗΣΑΠ-ΕΗΣ-ΣΑΠ]

 Νέο Φάληρο 1955 c.
"Οι τσιμεντένιες βάσεις της Ομπρέλλας όπου έπαιζε η ορχήστρα του Ρούσου και στο βάθος το θέατρο. "
Το Γ΄ Θέατρο Φαλήρου οικοδομήθηκε το 1896 εν όψει της πρώτης αναβιώσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Το κατεδάφισαν το 1969 (πριν από τον Ιούνιο).
 
Ερασιτέχνης φωτογράφος: Γεώργιος Σαματούρας [γεν. 1912 – † 1993]
Δράση: 1927 -1993
Η λεζάντα στα εισαγωγικά είναι του φωτογράφου.
Απολαύστε το αφιέρωμα για τον Πειραιά και τον Σαματούρα εδώ: http://dimitriskrasonikolakis.blogspot.gr/2015/01/blog-post_11.html
Έρευνα-Ταυτοποίηση-Κείμενο: Despina Drepania © All rights reserved
Πηγή: Ε.Λ.Ι.Α. 2E11.070
http://eliaserver.elia.org.gr/elia/site/content.php?sel=22&showimg=true&firstDt=35&present=434567

Μαρία Πωπ: Το θεατράκι του Νέου Φαλήρου

ΣΧΟΛΙΟ 

ΧΟΥΝΤΑ.Αυτοί κατέστρεψαν και την αμουδιά με το μπάζωμα μέχρι το Π. Φάληρο. Θυμάμαι τις μαύρες σημαίες που είχαν σηκώσει οι Παλαιοφαληριώτες

 Η παραλιακή οδός του Ν. Φαλήρου με το περίφημο ξενοδοχείο "Ακταίον". Δίπλα στο Ακταίον διακρίνεται η έπαυλη του οικονομολόγου Ευθύμιου Κεχαγιά. Στη θέση τους σήμερα το Νοσοκομείο Metropolitan. Ως προς τη χρονολόγηση μου φαίνεται για δεκαετία του '30 χωρίς να έχω κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο.