Θαμπούρα, ικιτέλι, ταμπουράς, τσιβούρι, λιογκάρι, μπουλγαρί, μπουζούκι και η πορεία τους στο χρόνο

Απο εξώφυλλο βιβλίου του Αλέξη Πανσέληνου

Χαλάει ο κόσμος κι ο ντουνιάς σε ρεμπέτικο φόρουμ για τον ταμπουρά και το μπουζούκι. Ηδη αναφερθήκαμε στο ντόρο και στον χαμο που γίνεται... αλλα το πράγμα συνεχίζεται!!!

Μέσα όμως στις αντιπαραθέσεις αυτες, που θυμίζουν φοιτητικές παθιασμένες συζητήσεις πολιτικής ή άλλης θεματολογίας, ανακαλύπτονται ή ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια άγνωστα ή ξεχασμένα κείμενα, ντοκουμέντα, πληροφορίες κλπ περί της ιστορίας του πολύπαθου οργάνου...

Θα προσπαθήσουμε λοιπον να κάνουμε μία σταχυολόγηση των νέων αυτών στοιχείων, ταιριασμένα με τα ήδη γνωστά, τοποθετημένα όσο το δυνατον με χρονολογική σειρά και χωρίς γεωγραφικό διαχωρισμό.

σημ. Εως το τέλος της η λίστα θα είναι υπο διαμόρφωση.

ΠΑΙΚΤΕΣ ΤΑΜΠΟΥΡΑ ΚΑΙ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΟΥ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΑ

Ανώνυμοι Ελληνες ταμπουρατζήδες (περίπου 1780-__)

Φαίνονται σε γκραβούρες και ελαιογραφίες της δεκαετίας του 1820 και 1830. Υπολογιστικά θα ήταν τότε 20-40 χρόνων άρα γεννηθέντες κατα προσέγγιση το νωρίτερο στα 1780.

Πηγή 1

Πηγή 2

Ανώνυμοι Τούρκοι ταμπουρατζήδες (περίπου 1790-___ ) Χανιά

Αναφέρονται σε ριζίτικο στη μάχη του Θερίσου το 1821 "...βιολιά είχαν νταμπουράδες"

Πηγή

Παναγιώτης Κάλας ή Τσοπανάκος (1789 – 1825) Δημητσάνα
Αναφέρεται απο τον Κασομούλη να τραγουδάει δικα του τραγούδια στον Νικηταρά ενω δεν αναφέρεται ότι έπαιζε ταμπουρά. Το θέμα είναι υπο έρευνα...

Πηγή 1

Πηγή2

Αναγνώστης Μάθεσης (περ.1790-____) Σαλαμίνα

Αγωνιστής του '21 έπαιζε ταμπουρά


Πηγές : Νίκος Μάθεσης, Γιώργος Μουσταϊρας

Πιστή ρέπλικα του Ν.Φρονιμόπουλου, στο, 12χορδο ταμπουρά του Μακρυγιάννη (2008)

Γιάννης Μακρυγιάννης (1797-1864) Αβορίτι, Φωκίδας, Ρούμελη

Αναφέρεται το 1826 : "Τον Σεπτέμβριο του 1826, ο Ρουμελιώτης στρατηγός Γιάννης Μακρυγιάννης μετά του Γκούρα επολιορκούντο στην Ακρόπολη των Αθηνών από τους οθωμανούς. Περισσότερο γνωστός ως ιστορικός συγγραφέας ο Μακρυγιάννης – όπως μας τον αποκάλυψε ο Γ. Βλαχογιάννης, με την έκδοση των «Απομνημονευμάτων» του – καίτοι τραχύς, έψαλλε πολύ ωραία τα δημοτικά άσματα, καλλίφωνος ων, ενώ πολλάκις αυτοσχεδίαζε, φέρνοντας το δημοτικό τραγούδι κοντά στο γεγονός που ήθελε να υμνήσει, καθιστώντας το έτσι εργαλείο της ιστορίας.(3) Ένα τέτοιο δικό του μοιρολόι, λοιπόν, ήταν και αυτό που έψαλλε στο Σερπεντζέ, στην θέση που υπεράσπιζε. Εκάλεσε σε δείπνο τον Γκούρα και τους άλλους οπλαρχηγούς. Ο Γκούρας κι ο Παπακώστας τον παρακάλεσαν να τραγουδήσει, γιατί είχε καιρό να το κάμει. Και ο Μακρυγιάννης το έκαμε, συνοδευόμενος, ίσως από τον ταμπουρά του, την πανάρχαια πανδουρίδα του Πυθαγόρα. Είπε τότε το εξής αυτοσχεδιαστικό – δικό του δηλαδή – μοιρολόι:

 

Ο Ήλιος εβασίλεψε (Έλληνα μου, βασίλεψε) και το φεγγάρι εχάθη (4)
κι ο καθαρός Αυγερινός που πάει κοντά στην Πούλια
τα τέσσερα κουβέντιαζαν και κρυφοκουβεντιάζουν.
Γυρίζει ο Ήλιος και τους λέει, γυρίζει και τους κρένει:
«Εψές οπού βασίλεψα πίσου από μια ραχούλα,
άκ’σα γυναίκεια κλάμματα κι ανδρών τα μοιργιολόγια,
γι’ αυτά τα ηρωικά κορμιά στον κάμπο ξαπλωμένα,
και μέσ’ στο αίμα το πολύ είν’ όλα βουτημένα.
Για την πατρίδα πήγαινε στον Άδη τα καημένα».

Ο Γκούρας αναστέναξε και του λέει:

- Αδελφέ Μακρυγιάννη, σε καλό να το κάμη ο Θεός, άλλη φορά δεν τραγούδησες τόσο παραπονεμένα. Αυτό το τραγούδι σε καλό να μας βγη.

- Είχα κέφι, του είπε ο Μακρυγιάννης, οπού δεν τραγουδήσαμεν τόσον καιρόν.

Το τραγούδι που έχει ως βάση του την δημοτική ποίηση, έμελλε να γίνει πανελληνίως γνωστό κι αγαπητό, και να περάσει στα άπαντα των δημοτικών μας, καίτοι έχει επώνυμο δημιουργό".

Πηγή 

Αγωνιστές του ΄21

 - Στα "Στρατιωτικά Ενθυμήματα" (1821) ο Νικ. Κασομούλης γράφει:
"Εγώ λαλούσα το μπουζούκι λεγόμενον, ο Χριστόφορος τον ταμπουράν με δυο τέλια, ο Σπύρος Μίλιου το φλάουτο, άλλοι άλλα όργανα ευμετακόμιστα, μπουλγάρια, ρεμπάπια..."

- Πάσχα, 1822, πάλι από τον Κασομούλη :
"Αποφασίσαμεν να συμφωνήσωμεν τα λαλούμενα οπού ήξευρεν να παίξη ο καθείς εξ ημών... Ο Γούλας έπαιξε το σταρκί, ο Τόλιος το ριμπάμπι...και εγώ το μπουζούκι..."
- Σε άλλη γιρτή, με συμμετοχή στρατευμένων, πάλι υπάρχει αναφορά σε μπουζούκι που θα έπαιζε ο Παλαιοκώστας και "σε βαγλαμά που λαλούσε πολλά γλυκά ο Γεωργούλας Παλαιογιάννης".


Πηγή

Φουστανελάς κάτοχος ταμπουρά (περ. 1800-___) Αθήνα

Φαίνεται σε ωραία ελαιογραφία του Reerby sta 1835

Πηγή

Σμυρνιός με βενετσιάνικο λαούτο (περ. 1800-____) Σμύρνη, Αθήνα

Σε κείμενο του Δανού λογοτέχνη και πασίγνωστου στην υφήλιο παραμυθά, Χανς Κρίστιαν Αντερσεν αναφέρεται σε παίκτη μαντολίνου απο τη Σμύρνη (!!) το 1941. Ας υποθεσουμε ότι θα ήταν μάξιμουμ 41 χρονών.  "Βρεθήκαμε μπροστά σε δύο Έλληνες από τη Σμύρνη, ο ένας με το βενετσιάνικο μαντολίνο του κι ο άλλος με ένα βιολί,όργανο που μόνο πρόσφατα εισάγεται στην Ελλάδα: ήταν ραψωδοί. Καθισμένοι με το αριστερό πόδι πάνω στο δεξί, άρχισαν να τραγουδούν. Πόσο πιό σωστά όμως θα ήταν αν βρίσκονταν στην ύπαιθρο, κοντά σε μιά φωτιά, με τα ψηλά βουνά ολόγυρά τους!
Πρώτα τραγούδησαν μαζί ένα ελληνικό μοιρολόγι, στιχούργημα του λαού την εποχή που ήταν ακόμα κάτω από τον ζυγό των Τούρκων, κι`αυτοί τους άρπαζαν τα κοπάδια και τις θυγατέρες τους. Δε μου φάνηκε ότι τραγουδούσαν και οι δύο τον ίδιο σκοπό : οι φωνές τους διασταυρώνονταν, κάποτε σιγανές και παραπονιάρικες, κάποτε σπαρακτικές και οργισμένες - σα να έκλαιγε ένας ολόκληρος λαός".

Πηγή 

Τούρκος ταμπουρατζής (περ. 1800-____) Χανιά
Απο τη μαρτυρία κρητικού το 1960, το μπουλγαρί που είχε στην ιδιοκτησία του σύμφωνα και με το ιστορικό του, οδηγεί σε κάποιον τούρκο που έβγαζε δίσκο στην (τότε) Αγορά των Χανίων γύρω στο 1830, αρα θα ήταν κάπου 30 χρόνων. Το μπουλγαρί υπάρχει φυλασόμενο σε ασφαλές μέρος και μάλλον είναι απο τα παλιά σωζόμενα όργανα ενα Ελλάδι

Πηγή  

Μεσολόγγι

Θανάσης Μπαταριάς (περ. 1800-περ. 1880) Ευηνοχώρι Αιτωλοακαρνανίας
Ξακουστός μουσικός του 19ου αιώνα στη Ρούμελη, αναφέρεται απο πολλούς λογοτέχνες.
Εκτος απο ταμπουρά έπαιζε βιολί και λαούτο

Πηγή 1
Πηγή 2

Κάτοικοι χωριού της Αχαϊας (περ.1850-____) Αχαϊα
Σύμφωνα με τη μαρτυρία Πατρινού, παλιά υπήρχαν στο χωριό 10 σπίτια και 11 ταμπουράδες. Ο ένας ήταν για τον ξένο!! Σιγά σιγά με την "πρόοδο" ξεχάστηκαν... Υπολογίζεται ότι οι παλιοί ταμπουρατζήδες θα ήταν γεννηθέντες μεταξύ 1850-1900

Πηγή : Μπάμπης Γκολές

Γαβρήλος (περ.1855-____)
Θείος του Μπάτη -αδερφός της μητέρας του- που του μαθε μπαγλαμά και τον μύησε στη μαγκιά

Πηγές : Σχορέλης

Δάσκαλος Δερβενιώτη (περ.1860-περ.1940) Πήλιο
Απο διηγήση του Θόδωρου Δερβενιώτη. Ζούσε ερημικά σε ένα χωριό του Πηλίου και ήταν άριστος μουσικός. Επαιζε ταμπουρά.

Πηγή : Πάνος Γεραμάνης, Θοδ.Δερβενιώτης

Νίκος Μιλάνος ή Κολατσής (περ.1860-___) Πορταριά, Πήλιο
Ο πατέρας του Στέφανου Μιλάνου και παπούς του Κάρολου, που φαίνεται να παιζει ταμπουρομπούζουκο το 1895 σε φωτογραφία που δημοσίευσε ο Ηλίας Πετρόπουλος

Αθήνα - Η μετέπειτα πλατεία Κοτζιά 1847

Πανάγος Μελισσιώτης  (περ.1860-_____) Αθήνα

Κουρέας, έπαιζε μπουζούκι στον καραγκιόζ μπερντέ


Πηγή 1 : Θοδ.Χατζηπανταζής
Πηγή 2

Eμμανουήλ N. Kουμέλη, «Eυτυχισμένα γεράματα» (1899). aνήκει στον Mανώλη Kριαζή

Αθηναίοι μπουζουξήδες
- Περιγραφές από γλέντια το 1888, στο Χαλάνδρι, επίσης αναφορά στην "Ακρόπολη" για έναν Ανατολίτη με ερυθρό φεσάκι, ο οποίος σε μια από τις μάντρες της οδού 3ης Σεπτεμβρίου, παρά τον σιδηρόδρομο της Αττικής, κρατών το μπουζούκι του ψάλλει με φωνήν υποτρέμουσα...", επίσης από γλέντι το 1890 στο Μαρούσι.
 - Στην "Αθήνα μας" του Νίκου Σπανδωνή (1893) "ο Μίχος έφερε το μπουζούκι... ο Μήτρος έβαλε το ένα πόδι πάνω στο άλλο και εβάρεσε ένα συρτό..."

Πηγή

Μαρουσιώτες μπουζουξήδες
Περι τα τέλη του 19ου αρχες του 20ου αιώνα

Πηγή : Συγκεντρώνονται στοιχεία, σύντομα θα δημοσιευθούν

Αντώνης Κωνσταντινίδης ή Βέκιος (περ.1860-1898)
Ξακουστός Ηρακλειώτης μουσικός που έπαιζε βιολί, ταμπουρά, μαντολίνο και είχε δική του κομπανία στο Κάστρο. Θανατώθηκε απο τους Τούρκους στα αιματηρά επεισόδια του 1898 στο Ηράκλειο.

Μπλατσαράς  (περ.1870-___) Ναύπλιο
Ξακουστός μπουζουξής του Ναυπλίου που μάθαινε τους φυλακόβιους στις φυλακές του Αναπλιού. Κάπου εκει πρέπει να ψάξουμε για τις απαρχές του ρεμπέτικου!!!

Πηγή : Γιώργος Μουσταϊρας, Γιώργος Καραμάνος περιοδ. "Συλλογή" (1969)

Λυκούργος Τζανέας  (περ.1870-___) Λακωνία
Υπάρχουν αναφορές στο "μοναδικό μπουζουξή" Λυκούργο Τζανέα, ο οποίος απ' ό,τι φαίνεται έπαιζε σε πανηγύρια σε όλη τη Μεσσηνία από δημοτικά μέχρι ανατολίτικα και έκανε πάταγο. Αναφέρεται στα 1908

Πηγή : Τριφυλλιακό ημερολόγιο, Ελένη Σπυροπούλου

Καλαματιανοί μπουζουξήδες ψαράδες (περ. 1870-___)

Πηγή : Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιώργος Μουσταϊρας

Παναγιώτης Ραϊσάκης (1875-1964) Δραπανιάς Κισσάμου, Χανιά
Επαιζε μπουλγαρί

Πηγή : Θανάσης Δεικτάκης 1999

Μεχμέτ Μπέης Σταφιδάκης (1878-1908) Χανιά
Επαιζε μπουλγαρί και ήταν Τουρκοκρητικός. Δικη του σύνθεση ο Σταφιδιανός. Εκτοτε σε όλη την Κρήτη οι παρόμοιοι σκοποί ονομάστηκαν "Σταφιδιανά"

Πηγη : Ιωάννης Τζίβης

Ηλίας Δροσερός (1878-1944) Δραπανιάς Κισσάμου, Χανιά
Επαιζε μακρυμάνικο μπουζούκι δηλαδή μπουλγαρί. Συνέθεσε το σκοπό της χαραυγής. Τον ηχογράφησαν ο Μαριάνος το 1928 σαν χορευτικό συρτό και οι Γαλαθιανός, Γαλάνης και Τζινευράκης το 1950 σαν τραγούδι. Ο Γιώργος Μαριάνος ήταν απο το Δραπανιά επίσης. Ο πατέρας του Ανδρέας, βιολάτορας κι αυτος ήταν σιόκαιρος του Δροσερού. Συνέθεσε τον υπέροχο "Βοριά" και το "Δραπανιανό".

Πηγή

Γιάννης Βούρτσης (1876-1970) Κεφαλάς Αποκόρωνα Χανίων, Ηράκλειο
Εζησε στο Ηράκλειο. Μπουζουξής, ριμαδόρος, μάγκας, φορούσε σαλβάρι,  δεκάρχης τελωνείου και ταβερνιάρης

Μανώλης "Κατσαρός"  (1881- 1967)  Βιάννος, Ηράκλειο
Επιδέξιος μπουζουξής, ρεμπέτης, νταής, με μόρτικο ντύσιμο, καφετζής, ταβερνιάρης, λατερνατζής και έμπορος

Κεφάλας (1885-?)  Ηράκλειο
Ταμπουρατζής και μπουλγαριτζής

Νίκος Αλεξίου ή Ράδος Μαλεβυζιώτης  (περ.1885-?)Ηράκλειο
Επαιζε ταμπουρά και ένα περίεργο πνευστό τη "ζουμάρα". Συμμετείχε στην κομπανία του Τούρκου Όρμπου. Στο περιοδικό Κεδρισός σε άρθρο του Γ.Βαβουλέ για "Το μπουλγαρί στην Κρήτη" αναφέρεται : "Το 1910 ο Ράδος Μαλεβιζιώτης με τον Γιώργη τον Κουρή έπαιζαν στην περίφημη  ταβέρνα «Λαβύρινθος» στο Μεγάλο Σαντριβάνι (Πλ.Ελευθερίας), όπου τακτικός πελάτης ήταν ο Νίκος Καζαντζάκης και όπως γράφει ο Μαν.Δερμιτζάκης στο βιβλίο του «Το παλιό κάστρο» (1962, επαν.2008 εκδ.Δοκιμάκη) «…τα ανατολίτικα σαρκιά και τους αμανέδες που βαρούσανε, ενταλκαδιάζανε όλους της ταβέρνας και τους γύρω καθισμένους».  Στην ίδια παρέα ήταν και ο Σμυρνιός γλεντζές και θυμόσοφος, Βούλγαρης, από τον οποίο ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι ο Καζαντζάκης πρέπει να πήρε πολλά στοιχεία για να φτιάξει τον ήρωα του, Αλέξη Ζορμπά !"


Ταμπουρατζήδες και μπουζουξήδες του Ηρακλείου της περιόδου 1900-1930
Αντωνιό, Κουζουλοσωκράτης, Μιχάλης Κολομπότσης, Πετσής, Μουριανός
Στο χανιώτικο περιοδικό "Κεδρισσός" (2011) επίσης αναφέρεται : «Την εποχή της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) και μέχρι το 1930 ανθούν τα καφε-αμαν στο Ηράκλειο. Σε αυτά βρίσκουμε δύο δημοφιλείς κομπανίες, η μία από Τούρκους ή Τουρκοκρητικούς και η άλλη από Ρωμιούς. Η πρώτη είναι του Όρμπου, ενός Τούρκου μουσικού που έπαιζε μπουλγαρί και ταμπουρά και τον καλούσαν συχνά σε γάμους και άλλα γλέντια. Μαζι του ήταν ο Μουλαλής που έπαιζε βιολί και κιθάρα, το Καμπουράκι λύρα και ταμπουρά.ο Ναϊμης (λύρα), ο Μεζιέτ Αλής (μπουζούκι) και ο αμανετζής Μπιλαλής.  Ο Όρμπος έφυγε απο την Κρήτη το 1913. Η κομπανία των Κρητών ήταν του Βέκιου, που έπαιζε ταμπουρά, βιολί και μαντολίνο και μαζι οι Χ.Ζαχαριάδης λαούτο, βιολί, Γ.Κουρής τουμπελέκι, ζουμάρα, Ράδος Μαλεβυζιώτης ταμπουρά, ζουρνά, ζουμάρα και ο Κοντόχας μαντολίνο και λύρα. Η κομπανία του Βέκιου δραστηριοποιήθηκε από το 1890 έως το 1920 περίπου.
Όμως εκτος όμως απο τις οργανωμένες κομπανίες, πριν την άφιξη των Μικρασιατών, υπήρχαν και πολλοι μεμονωμένοι μουσικοί που έπαιζαν ταμπουρά, βιολί, μαντολίνο, λύρα ή άλλα όργανα, όπως και τραγουδιστές και τραγουδίστριες.
Στην ύπαιθρο του Ηρακλείου συναντάμε τους πρώτους μπουλγαριτζήδες και στη συνέχεια στις λαϊκές συνοικίες της πόλης. Στα ταβερνάκια και τα ουζερί του Λιμανιού, έπαιζαν ταμπουρά ο Μικιούλας, ο Κυλινκήρης  και ο Τάχατε, το καλύτερο μπουζούκι της πόλης».

Καρακαντής  Ηράκλειο
Φημισμένος ταμπουρατζής και μπουζουξής αυτής της περιόδου, κατασκεύαζε και όργανα

Πηγή : Για όλους τους Ηρακλειώτες τα στοιχεία είναι του Γιάννη Ζαϊμάκη απο το βιβλίο του και τα άρθρα του για το "Λάκκο" και απο συζήτηση με το ρεμπετ-καφε

Γιώργος Τσορός ή Μπάτης (1885-1964) Μέθανα, Πειραιάς
Μαθαίνει μπαγλαμά και τους "κανόνες" της μαγκιάς απο τον αδερφό της μητέρας του Γαβρήλο και τους μάγκες της φυλακής, του στρατού και του Πειραιά

Πηγές : Τ.Σχορέλης, Π.Κουνάδης

Ζημαρίτης
Πειραιώτης μάγκας

Γιώργος Αγαθάκης - Σκριβάνος και Νίκος Σκριβάνος
Πειραιώτες μάγκες, νταήδες και φυλακόβιοι

Πηγές : Μάθεσης, Μάρκος, Μπαγιαντέρας

Σταύρακας
Πειραιώτης καλός μπουζουξής


Καρράς πατέρα Σίμωνα (περ. 1890-____)
Επαιζε ταμπουρά

Πηγή : Μάρκος Δραγούμης

Μπουζουξήδες της Σύρας μεταξύ 1900-1920 (γεν.περ. 1860-1890)
Αντώνης Βαφέας, Ανδρικάκης, Μανωλάκης Τρισήμισυ, Στραβογιώργος, Παγκαλάκης, Νίκος Αϊβαλιώτης

Πηγή : Μάρκος Βαμβακάρης

Στέφανος Μιλάνος (περ. 1892-____) Πορταριά, Πήλιο

Πηγές : Ηλίας Πετρόπουλος κ.α.

Κοκκότης (περ.1890-___)
Ηχογράφησε στις ΗΠΑ το 1925 δημοτικά με μπουζούκι.

Πηγή : Σταύρος Κουρούσης

Κώστας Καλαμαράς (1892-____) Σύρος, Γκέρλιτζ
Παίζει στην πρώτη ηχογράφηση μπουζουκιού σε δίσκο και κύλινδρο το 1917 στην Πρωσσία, σημερινή Γερμανία. Ηχογράφηση με χωνι, για τις ανάγκες έρευνας Πανεπιστήμιου

Πηγές : Μάρκος Δραγούμης, Δ.Μανιάτης, Στ.Κουρούσης

Μπουζουξήδες του Πειραιά : Νιανιούρης, Μίμης Μπογιατζής ή Μουστάκιας, Χαρίλαος Κηρομύτης, Παράκιας, Γυαλιάς κ.α. (γεν. απο 1880-1900)

Σκούρτης

Μανέτας

Μιχάλης Ζαμπέτας

Ανδρέας Γκινόπουλος
Ταβερνιάρης

Μανώλης Καραπιπέρης (περ.1900-____) Σάμος, ΗΠΑ

Ιωάννης "Τζάκ" Χαλικιάς (περ.1900-____) Λακωνία, ΗΠΑ
Εφυγε το 1908 στις ΗΠΑ

Πηγές : Ηλ.Πετρόπουλος, Π.Κουνάδης, Κ.Παπαϊωάννου

Γιώργος Κοτζαμανάκης (1899-1970) Δραπανιάς, Χανιά (Νέα Χώρα)
Μπουλγαριτζής και μπουζουξής των Χανίων

Νίκος Κουρκουμελάκης  (1903-1986)  Τσικαλαριά, Σούδα, Χανιά

Θρυλικός μπουζουξής των Χανίων, μποέμ και πλακατζής

Επαιζε τα πλαιά ταμπαχανιώτικα. Πολλά διέσωσε ο ανηψιός του λαγουτιέρης Χαρίλαος Κουρκουμελάκης και εώς σήμερα τα κρατάει φυλαγμένα ο πρόεδρος του συλλόγου "Χάρχαλης". Σε δίσκο που θα κυκλοφορήσει σύντομα περιέχονται 8 άγνωστα απο αυτα.

Πηγές : Δεικτάκης 1999, Ρεμπέτ Καφέ, Στέλιος Λαϊνάκης

Μπουλγαριτζήδες των Χανίων (γεν. μεταξύ 1900-1920)
Θα δημοσιευτούν σύντομα

Μεσοπόλεμος στο Ρέθυμνο. Μπουλγαρί παίζει ο Βλαδίμηρος Πλουμιστάκης

Μπουλγαριτζήδες  του Ρεθύμνου (γεν. μεταξύ 1900-1920)
Βλαδίμηρος Πλουμιστάκης, Αγιούτης, Μπαξεβάνης, Τζιμάκης, Στέλιος Φουσταλιέρης


Δημήτρης Γκόγκος - Μπαγιαντέρας (1903-1985) Πόρος,Πειραιάς

Απο τους πρωτοπόρους ρεμπέτες, ποιητής του ρεμπέτικου και ιδιαίτερα ταλαντούχος συνθέτης

Πηγές : Τ.Σχορέλης, Π.Κουνάδης, Λ.Παπαδόπουλος

Μάρκος Βαμβακάρης (1905-1972) Σύρος, Πειραιάς, Νίκαια 

Ο αναμορφωτής και διαμορφωτής του μπουζουκιού απο όργανο του τεκέ και της ταβέρνας σε όργανο λαϊκής ορχήστρας και πρώτος ευρύτερα εμπορικός μπουζουξής ή μπουζουκτσής.

Πηγές : Κική Καλαμαρά, Αγγελική Βέλλου, Τάσος Σχορέλης, Σπύρος Παπαϊωάννου, Παναγιώτης Κουνάδης, Στέλιος Βαμβακάρης