Σητειακή μουσική παράδοση

Απο την καινούρια έκδοση του Δήμου Σητείας, ενταγμένη στο ΕΣΠΑ 2007-2013, σε επιμέλεια Νίκου Διονυσόπουλου, με τίτλο "Της Κρήτης η  Ανατολή".

Το μυστικό του Γιάννη

20.2.2016

Συντάκτης: 

Περικλής Κοροβέσης

Το 1960, μια ομάδα νεαρών Πειραιωτών, ανάμεσά τους και ο υποφαινόμενος, έβγαζε ένα περιοδικό, ονόματι «Αύριο». Κάποιοι από μας κρυφοέγραφαν και οι πιο θαρραλέοι δημοσίευαν τα πρώτα ποιήματά τους.
Ανάμεσά μας κυκλοφορούσε η φήμη πως αν κάποιος θέλει να γίνει λογοτέχνης, πρέπει να πάει στην Κοκκινιά και να ακούσει τους πρόσφυγες να λένε τις ιστορίες τους. Και όσοι είχαμε φίλους από αυτά τα μέρη αξιοποιούσαμε αυτό το προνόμιο που μας δόθηκε. Και όντως ήταν μια προφορική βιβλιοθήκη, κατά κανόνα σε μια αυλή, με κληματαριά και οπωροφόρα δέντρα, με βασιλικούς, γαρουφαλιές και τριανταφυλλιές.
Πολύ αργότερα έμαθα από έναν Κονγκολέζο φίλο μου πως στην Αφρική λένε: «Οταν πεθαίνει ένας γέρος καίγεται μια βιβλιοθήκη». Πόσες βιβλιοθήκες να έχουν καεί άραγε στην Κοκκινιά, στη Νέα Ιωνία ή τη Νέα Σμύρνη;

Βιογραφία Βασίλη Τσιτσάνη

Έφυγε πέρσυ η Φωφω Στράτου

Στην ομάδα του facebook "Λαϊκά τραγούδια στη Σύρα" είδαμε τις προάλλες τη δημοσίευση του Γιώργου Νταλή, μπουζουξή, απο τις 18/2/2015:

George Dallis 

18 Φεβρουαρίου 2015

ΕΦΥΓΕ ΧΘΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ Η ΦΩΤΩ ΣΤΡΑΤΟΥ, Η ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗ ΠΟΥ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΒΑΛΕ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΛΙΘΑΡΑΚΙ ΣΤΟ ΛΑΙΚΟ ΜΑΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Που σημαίνει ότι έφυγε απο κοντα μας, πέρσυ στις 17 Φεβρουαρίου, η κόρη του Στράτου Παγιουμτζή, Φωφω Στράτου.

Άγνωστα στοιχεία για το ταξίδι της Μέλπως Μερλιέ στη Ρούμελη

Η Μέλπω Μερλιέ (1889-1979), γνωστή για την πρωτοπόρο δράση της στο χώρο της μελέτης της μουσικής παράδοσης του τόπου μας και της μικρασιατολογίας, το καλοκαίρι του 1922, ανύπαντρη ακόμα, ως Μέλπω Λογοθέτη, επισκέφθηκε τη Ρούμελη για να συνάξει τα δημοτικά της τραγούδια. Ήταν η πρώτη ελληνίδα που αποτολμούσε κάτι τέτοιο, καθώς και η πρώτη συστηματική προσπάθεια περισυλλογής του ρουμελιώτικου τραγουδιού. 

Η τρεχαντήρα, η Τράτα, το Όμπι όμπι μπι

Ηχογράφηση απο τα 1930 στα πλαίσια της καταγραφής της Μέλπως Λογοθέτη-Μερλιέ και του Υμπέρ Περνό (Hubert Pernot).

Atalar Sahilinde - Τα βάσανα μου χαίρομαι

Ένας διαφορετικός Ταμπαχανιώτικος μανες, απο τα 1906

Πρόσφατα έπεσε στην αντίληψη μας αυτος εδω ο "Ταμπαχανιώτικος μανες" της Σμύρνης, τραγουδισμένος απο τον Πέτρο Ζουναράκη στα 1906. Η απορία μας στην αρχη ήταν μεγάλη, αν όντως θυμίζει τους μανέδες της περιόδου 1925-1935, όταν ηχογραφήθηκαν κατα εκατοντάδες μετα την έλευση των προσφύγων και τη μεγάλη ζήτηση τους ασφαλώς! 

Μάρκος - Μ'αρέσουν καρδιές σαν τη δικη μου

Τα ωραία σου ματάκια - 1940

Οι συνθέσεις του Μάρκου

	Χρονολογικός πίνακας	ΣΥΝΘΕΣΕΩΝ	1932-1960    (78 στροφων)
001	ΕΦΟΥΜΕΡΝΑΜ' ΕΝΑ ΒΡΑΔΥ	Μ.Βαμβακαρη	Μ.Βαμβακαρης	1932	DG 326
002	ΤΑΞΙΜ ΣΕΡΦ	Μ.Βαμβακαρη	ΟΡΓΑΝΙΚΟ	1932	DG 326

Μνήμη Μάρκου Βαμβακάρη...

 

Πάνος Τσανάκος - Μπράβο μάγκα

Ένα πολυ ωραίο και τεχνικό ταξίμι ακούγεται στο ζεϊμπέκικο αυτο του Πάνου Τσανάκου. Άγνωστο είναι αν έχει σχέση με τον τραγουδιστή του ρεμπέτικου Κώστα Χατζηχρήστου ή Τσανάκου.

Ωραία φωνη ο Π.Τσανάκος, στα χνάρια του Βαγγέλη Περπινιάδη...

5 χρόνια αφότου το σμυρναίικο χωριό της την τίμησε, η Χαρούλα Αλεξίου επιστρέφει και τραγουδά στη Σμύρνη

 

Στο δημαρχείο του Γκαζί Εμίρ, με... τσαγάκι μπροστά της

 Ήταν Αύγουστος του 2011 όταν συγκινημένη η Χαρούλα έφθασε στα μέρη του παππού της από τη μεριά της μαμάς της, του Γιάννη Σαρρή, για να ζήσει τη μετονομασία κεντρικού δρόμου της σημερινής πόλης του Γκαζί Εμίρ (Gazi Emir) σε «Λεωφόρο Φιλίας Χάρις Αλεξίου».

Ήταν το Σεβδίκιοϊ το χωριό του παππού –ειδικότερα ο οικισμός Μαλκατσάς–, αποκαλούμενο και «λεβέντικο χωριό» μια και θρυλείται ότι σπουδαίοι ήταν οι άντρες του.

Το 1922 το Σεβδίκιοϊ, όπου συχνά πήγαιναν εκδρομή οι Σμυρναίοι λόγω του καλού του κλίματος και της ομορφιάς της φύσης, με κάμπο, είχε 8.000 κατοίκους· Ρωμιοί στη συντριπτική τους πλειοψηφία, κάποιες δεκάδες Αρμένιοι και Λεβαντίνοι, και ελάχιστοι Τούρκοι. Απείχε 15 χλμ από τη Σμύρνη.

Σε αυτόν τον τόπο ο δήμαρχος του Γκαζί Εμίρ, Ιμπραχίμ Χαλίλ, αποφάσισε να δώσει το όνομα της Χαρούλας σε έναν δρόμο, τιμώντας την για την καταγωγή της αλλά και την προσφορά της στην τέχνη. Στη γιορτή των αποκαλυπτηρίων πήγαν από την Ελλάδα Σεβδικιαλήδες και άλλοι Σμυρνιοί. Μαζί και δημοσιογράφοι που θέλησαν να μεταφέρουν την εικόνα και την ατμόσφαιρα.

Κουτσαβάκηδες του Ψυρρή

 

Η μοναδική ίσως φωτογραφία αυθεντικού Κουτσαβάκη στην Πλάκα της δεκαετίας του 1880 από  
http://www.youpress.gr/to-lexiko-tis-magkias-pies-lexis-chrisimopiousan-i-koutsavakides/

Σε συνέχεια του προηγούμενου post για τους κουτσαβάκηδες του Ψυρρή ας δούμε λίγο και τις ενδυματολογικές τους επιλογές που τους έδιναν τη μάγκικη εμφάνιση σύμφωνα με στοιχεία του 19ου αιώνα. 

Ένα αυθαιρέτως τυποποιημένο πορτρέτο του κουτσαβάκη του 1890 θα μας έδινε τα παρακάτω στοιχεία: 

Γιάννης Σταματίου-Σπόρος, ο ένας, ο μοναδικός!!

Το Νέο Φάληρο και η Καστέλλα στα 1930

Είναι ωραίο να συμπληρώνουμε με εικόνες εκείνης της περιόδου, την αναστόρηση μας στην εποχή του ρεμπέτικου! Έτσι σε αυτη τη φωτογραφία που βρήκαμε στο facebook στην κοινότητα: "Μεταμορφώσεις της πόλης και όχι μόνο", παίρνουμε πληροφορίες και βλέπουμε μια άλλη εικόνα για το πως ήταν το Νέο Φάληρο και η Καστέλλα γύρω στο 1930. Είναι ακριβώς η χρονική περίοδος που αρχίζει να απο-ενοχοποιείται το "παράνομο" μπουζούκι, η συνέχεια του ταμπουρά, που όπως θα δούμε σε κάποιες δημοσιεύσεις εφημερίδων στη δεκαετία του 1900-10, τον αναγάγουν σε εθνικό όργανο!!!
Εδω λοιπον βλέπουμε την πολυ αραιοκατοικημένη Καστέλλα (το λοφάκι της Καστέλλας, σύμφωνα με ρεμπέτικο του 1950), τα μπεν-μιξτ, το κέντρο "Αύρα" του Τσελεμεντέ (!!) που λειτουργούσε απο το 1880 (!!), το Μέγα Ξενοδοχείον του Φαλήρου, την παραλιακή λεωφόρο και το τραμ!

Τρεις ελιές τζαι μιά ντομάταν...κι ένα παλιό αδέσποτο...

Τρεις ελιές τζαι μιά ντομάταν
αγαπώ μια μαυρομάταν...

αγαπώ μια μαυρομάτα

που'ν τα κάλη της αφράτα

Χαρικλάκι α λα τούρκα..!!!

Συρτος απο την Άνδρο...

Απο τα σχόλια στο You tube: