Πολλοί κρητικοί και μή αμφισβητούν ότι μπορεί ποτέ η κρητική μουσική να παίζονταν με ασκομαντούρες, φιαμπόλια, μαντούρες και νταούλι. Είτε λόγω της πλύσης εγκεφάλου είτε λόγω αδυναμίας δημιουργίας διαφορετικών εντυπώσεων και εικόνων, δεν μπορούν ουτε να το σκεφτούν ούτε να το συζητήσουν, ούτε να το παραδεχτούν. Σου λέει εγώ θυμούμαι από μικρός τη λύρα, τον Κλάδο, το Σηφογιώργη κλπ Πιό παλιά ήτανε ο Ροδινός, ο Καρεκλάς, ο Πλακιανός κλπ Αλλωστε και ο Απόλλωνας ο θεός, λύρα εκράτουνε...!!!
Τελευταία όμως όλο και πιό πολύ νεολαίοι καταπιάνονται με όλα αυτά τα πνευστά όργανα της Κρήτης και το νταουλάκι, που ευτυχώς διατηρήθηκε στο Λασήθι.Φιαμπόλια σώθηκαν στα Χανιά, στο Ζαρό, Ηρακλείου και αλλού. Μαντούρες και ασκομαντούρες σώθηκαν στο Ζαρό, στα Βορίζια και στο Λασήθι. Υπάρχουν οι μαντούρες και ασκομαντούρες του Φαραγγουλιτάκη απο τα Βορίζα και στα Χανιά είναι εν ζωή στα Ρούματα ο Γουβεράκης που χειρίζεται τα φιαμπόλια του.
Τα όργανα αυτά βέβαια δεν ήταν κρητικό προνόμιο, σε όλο τον ελλαδικό χώρο και στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα νησιά, παίζονταν η πίπιζα, η γκάϊντα, η φλογέρα και το νταούλι, με τις τοπικές παραλλαγές. Στη Μύκονο παρ'ολο τον εξωφρενικό τουρισμό υπάρχουν ακόμα παίκτες γκάϊντας και νταουλιού!! Στην Ξάνθη υπήρχαν μέχρι πριν μερικά χρόνια πίπιζες και νταούλια!!
Σήμερα παίζουν ασκομαντούρα στην Κρήτη ο Ρομπογιαννάκης στο Ηράκλειο, ο Γιάννης ο Μιχάλας στο Ρέθυμνο, ο οδοντίατρος ο Μανώλης ο Φρονιμάκης στα Χανιά, ένας καινούριος ασκομαντουράρης ο Πιτροπάκης που μένει Χανιά, σπουδάζει Ηράκλειο και ο πατέρας του κατάγεται απο τη Σύμη, Λασηθίου και άλλοι.
Πολύ καλό φιαμπόλι παίζει ο Γιάννης ο Μαρτσάκης, λαγουτιέρης και αδερφός του βιολάτορα Αντώνη, που μεγάλωσε στην Αθήνα και τώρα μένει πιά στον Αποκόρωνα. Ο Αντώνης πρόσφατα τον άκουσα και παίζει και αυτός φλογέρα. Καταγωγή τους είναι από τα Χαρχαλιανά, Κισσάμου μάλιστα το πατρικό τους σπίτι είναι δίπλα σε αυτό του Χάρχαλη και πληροφορίες λένε πως ο Αντώνης αγόρασε το παλιό σπίτι του Χάρχαλη. Στο σπίτι αυτό όπως μου έχει πει ο εγγονός του Χάρχαλη, ο Βενιζέλος είχε βάλει τηλεφωνο γιά να τον ειδοποιεί να έρχεται στα γλέντια που διοργάνωνε. Μέχρι και το 1980 τα πιό πολλά χωριά Κισάμου και Σελίνου είχαν ένα μόνο τηλέφωνο στο κεντρικό καφενείο συνήθως.
Στο βίντεο που μόλις ανακάλυψα στο fb παίζει μαντούρα ο Φραγκίσκος Μπαλτζάκης με συνοδεία νταουλιού. Μιάς λοιπόν και είναι καλός τεχνίτης βλέπουμε τις μεγάλες δυνατότητες του οργάνου και πως μπορεί κάλλιστα να "έβγαζαν" γλέντια με τέτοια όργανα αιώνες πριν!!
Μάλιστα λέγεται ότι οι λέξη "κοντυλιά" (παίξε μας δυο κοντυλιές) προέρχεται από τον κόντυλα (κόνδυλο) του καλαμιού της φλογέρας ή της μπαντούρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου