Η γυναικεία φορεσιά της Κρήτης

Η κρητική φορεσιά δεν είναι η τυποποιημένη που βλέπουμε απο τους χορευτικούς συλλόγους, που στην πλειονότητα τους είναι επιχειρήσεις, με τζίρους που θα ζήλευαν βιομηχανίες. Βέβαια αυτο το τελευταίο, είναι απο μιά μεριά θεμιτό και υποστηρικτέο αφου οι γονείς απο το 1980-'85 μέχρι σήμερα πήγαιναν και πηγαίνουν τα παιδιά τους στις σχολές αυτες για να αποφύγουν τον κίνδυνο των ναρκωτικών, aids, ποτά στα κλάμπ, ξενύχτια κλπ όχι ότι και πάλι δεν πάνε τα παιδιά αλλά σίγουρα παίρνουν παραστάσεις διαφορετικές και ασφαλώς υγιείς. Στην πορεία κάποιοι απο αυτούς τους συλλόγους -που είναι ατομικές και κατ'ουσίαν οικογενειακές επιχειρήσεις- εξελίχθηκαν παράλληλα με το πολιτιστικό κομμάτι τους σε καλοστημένες κερδοφόρες χρηματομηχανές, αφου για ένα παιδί είναι το μήνα 30 ευρω (φτηνα δηλαδη) και υπάρχουν σύλλογοι με 300 και 500 μαθητές. Αλλοι "σύλλογοι" επιχορηγούνται, άλλοι στέλνουν γκρουπ σε ξενοδοχεία, γάμους και εκδηλώσεις, ενω τα ταξίδια στο εξωτερικό και σε όλη την Ελλάδα είναι το κερασάκι όπου συνδυάζεται η αναψυχή, με τον πολιτισμό, το πρεστίζ και το κέρδος. Αν και είναι αρκετά ενοχλητικό αυτο γιατί γίνεται με μαύρα λεφτά μόνο και κερδίζουν 4-5 άτομα σε κάθε νομο της Κρητης, καρπώνοντας ωφέλη απο την παράδοση, που σμίλεψαν ανώνυμοι που πέθαναν στην ψάθα, είναι προτιμητέο απο το να πηγαίνουν τα λεφτά του κόσμου στις ηρωίνες, τις κοκαϊνες, στα ποτά μπόμπες ή όχι και τους νταλαβεριτζήδες των νάϊτ κλάμπς....

Οι στολές που παραγγέλνουν και κατασκευάζουν οι σύλλογοι σε ράφτρες, είναι τυποποιημένες απο υλικά δεύτερης και τρίτης διαλογής. Ευτυχώς δεν έχουμε φτάσει ακόμα σε κινέζικες στολές αν και πρόσφατα άκουσα ότι "πωλείται λύρα κινέζικη" και δεν αποκλείεται να το δούμε κι αυτο. Οπότε τότε θα έχουμε πόλεις και χωριά στην Κίνα που απο τιμή θα έχουν τα ονόματα : Ζωνιανά, Αγκουσελιανά, Κακοδίκι, Ασίτες κλπ

Επι το πλείστον η γυναικεία παραδοσιακή κρητική φορεσιά που βλέπουμε να φορούν οι κοπελλιές σήμερα είναι η Ανωγειανή και η αντρική είναι αυτη της περιόδου 1800-1900, με τη βράκα, το πουκάμισο και το γελέκο. Για το φέσι υπάρχει ολόκληρη φιλολογία όπου ο Κρήτας το είχε "πατημένο" ενω ο Τούρκος όρθιο. Η τσόχα που χρησιμοποιείται κατα κόρον, συνήθως ήταν εισαγώμενη ενω κάποιοι την κατασκεύαζαν με ιδαίτερο και κοπιαστικό τρόπο για να γίνει το χνούδι. Οι Τούρκοι επίσης φορούσαν μεταξωτό κόκκινο φαρδυ ζωνάρι στη μέση και εξαιτίας αυτου υπήρχε ανεπτυγμένη η σηροτροφία. Στο Νιο Χωριό Βουκολιών στα Χανιά, η οικογένεια Φρ. είχε μεταξοσκώληκες την περίοδο 1880-1910 και ήταν τόση η ζήτηση του μεταξιού που είχαν αγοράσει σπίτια σε όλα τους τα παιδιά στη χώρα (Χανιά), μάλιστα ένα ήταν στη Νέα Χώρα, στη σειρά του Εβραίου, ο οποίος ήταν εργολάβος της εποχής και έφτιαξε απέναντι απο τον τοίχο του εβραικού νεκροταφείου μια σειρά με σπίτια, κάπου 20 στη σειρά, γύρω στο 1905. Ακόμα και σήμερα οι παλιοί κάτοικοι της περιοχής το λένε "σειρά του Εβραίου". Μάλιστα έκανε μια παρανομία, τις αποθήκες τις έκανε σπίτια κι αυτες και τις πούλησε, οπότε το κράτος αφου τον πήρε χαμπάρι, τον έβαλε να πληρώσει πρόστιμο για να τις "νομιμοποιήσει" !!
Χθες έμαθα ότι και το μέγαρο Πάνθεον στο κέντρο της πόλης, που κατασκευάστηκε γύρω στο 1975, είχε ένα μεγάλο μέρος παράνομο που νομιμοποιήθηκε επι Τρίτση, ενω ένας ακόμα αυθαίρετος όροφος νομιμοποιήθηκε τώρα με το νέο νόμο !!! Εκει στεγάζονταν μέχρι πέρσυ ο οργανισμός ανάπτυξης δυτικής κρήτης (ΟΑΔΥΚ) που έφτιαξε ο Μητσοτάκης και "βόλεψε" δίκους του ανθρώπους ασφαλώς... τόσο καλά !!

Ξεφύγαμε όμως απο το θέμα... είναι πολλά ακόμα για τις φορεσιές και δεν υπεισέρχομαι περαιτέρω, αφου είμαι ημιμαθής επι του θέματος. Θα φροντίσω να μιλήσουν προσεχως για αυτο, πιο σχετικοί άνθρωποι!!