Σάββατο 27 Μαρτίου 2010

Το συγκερασμένο του Φέρρη στη Σμύρνη των αρχων του 1900

Την εκπομπή -show- του Φέρρη δεν την βλέπω συνήθως αλλά μη έχοντος κάτι άλλο καλύτερο, ρίχνω μια ματιά πότε πότε ...Απόψε που έχει κάποιο επεισόδιο σε επανάληψη μάλλον ... άκουσα τις περισπούδαστες αναλύσεις του κύριου Κώστα. Αφου το άθλημα δεν το κατέχει, τι το παιδεύει ;; Σαν να πάει τώρα ένας μουσικός να κάνει αφιέρωμα στον κινηματογράφο !! Εεε κάπου θα τα κάνει σαλάτα !!
Παίρνει κάποιες φράσεις που έχει διαβάσει κάπου στο ίντερνετ, βάζει κάποιες δικες του θεωρίες - εμμονές και προσπαθεί να γίνει ρεμπετολόγος ...
Σήμερα μας είπε ότι πριν το 1922 οι αμανέδες της Σμύρνης -που έχουν ηχογραφηθεί συμπληρώνω εγω- ήταν καθαρώς συγκερασμένοι και δυτικότροποι σε αντίθεση με τους αμανέδες που ηχογραφήθηκαν μετα το '22 στην Αθήνα όπου κατέφυγαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες !! Τάχα μου δηλαδή ότι οι Σμυρνιοί δεν κατείχαν τον ανατολικότροπο μανέ και  τον έμαθαν μετα το 1922 ... 
Μέγα λάθος !! Κατ'αρχην δεν έχει ακούσει όλες τις ηχογραφήσεις προ του 1922, όπου κάποιες απο αυτες είναι αμιγώς ανατολίτικοι και ασυγκέραστοι !! Κατα δεύτερον δεν έχει μπει στον κόπο να ψάξει το θέμα καθ'ολοκληρίαν. Την εποχή αυτη την πρώιμη της δισκογραφίας (1900-1922) στη Σμύρνη και την Πόλη έγιναν εκατοντάδες ηχογραφήσεις ενω στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη έγιναν ελάχιστες. Αυτο κάτι δείχνει απο πρώτη άποψη. Οι καλλιτέχνες που επι το πλείστον ηχογραφούν σε αυτες τις δύο πόλεις είναι οι ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΕΣ οι οποίες είναι κατα κάποιο τρόπο η επικρατούσα τάση, -ίσως στην καλη λεγόμενη κοινωνία- σε σημείο που κάποια  απο αυτες πήγε στη στέψη του Βασιλιά της Αγγλίας (Αρ.Καλυβιώτης). Υπάρχουν η Ελληνική, η Πολίτικη, του Ζωναράκη, του Σιδερή, η Σμυρνέϊκη και πολλες άλλες Εστουδιαντίνες. Επίσης ηχογραφούν κάποιος Γιαγκούλης, ο Τσανάκας που είναι ο αρτιότερος απο τους τραγουδιστές του αμανέ και αρκετοί άλλοι. Οι περισσότεροι απο αυτους ναι μεν τραγουδάνε αμανέ και όχι κάτι άλλο -που σημαίνει οτι ο αμανές ήταν κι αυτος επικρατούσα μορφη έκφρασης στη Σμύρνη και την Πόλη- αλλα τον τραγουδάνε άτενχα και δυτικότροπα. Μα δυτικότροπες είναι και οι Εστουδιαντίνες με τα μαντολίνα και τις χορωδίες. Ο μόνος που διασωζεται είναι ο Τσανάκας !!
Ομως αν δούμε τις βιογραφίες των μετέπειτα  "ρεμπέτηδων" ο Σέμσης γύριζε στα Βαλκάνια και στα μαγαζιά της Σμύρνης και της Πόλης, η Ρόζα στην Πόλη, τη Θεσσαλονίκη και αλλου, ο Σωφρονίου και ο Νούρος ήταν επαγγελματίες ψάλτες και ταυτόχρονα τραγουδιστές σε κέντρα, ο Μαυρογένης τραγουδιστής στα καλύτερα μαγαζιά της παραλίας της Σμύρνης, το ίδιο και η Αγγέλα Παπάζογλου, ο Καρίπης και αυτος μουσικός και τραγουδιστής και γενικά όλοι οι μετέπειτα ονομαστοί καλλιτέχνες πέρασαν απο τα μαγαζιά της Σμύρνης του Μπουρνόβα, του Αϊβαλιού, της Πόλης κλπ Απο τα δε ενθυμήματα της κυρα-Αγγέλας, του Στελλάκη και άλλων, ξέρουμε ότι στα κέντρα του "Και" και του "Κόρσο" οι ορχήστρες ξεκίναγαν απο το απόγευμα και μέχρι τις 2-3 τα μεσάνυχτα έλεγαν τα πάντα, ξεκινώντας απο άριες και άλλα Ευρωπαϊκά καταλήγοντας σε μανέδες, ζεϊμπέκικα, καρσιλαμάδες και άλλα ... Το ίδιο συνέβαινε και στου "Πίκινου", στου "Μουρούζη" και αλλού, απο το 1923 μέχρι το 1934 (Τζόβενος), στην Αθήνα πλέον, όπου σιγα σιγα το μπουζούκι άρχισε να επικρατεί.


Το πιθανότερο λοιπον είναι ότι η πρωτόφαντη τότε βιομηχανία της δισκογραφίας, επέλεξε να ηχογραφήσει τη δυτικότροπη έκφραση της Σμύρνης, ακρωτηριάζοντας κατα ένα τρόπο το Μανέ αλλά και τις παραδοσιακές Μικρασιάτικες μελωδίες που αργότερα και αυτες σώθηκαν με το σωστό τους χρώμα κάτι που μπορεί να το έκανε σκόπιμα μπορεί και όχι, αυτο είναι υπο διερεύνηση. Ο Σπύρος Παπαϊωάννου έχει πεί στις περιώνυμες ραδιοφωνικές εκπομπές του το 1981, ότι τα πιο δημοφιλή τραγούδια στη προ του '22 Σμύρνη ήταν ο Σμυρνέϊκος Μανες (μινόρε), ο Ταμπαχανιώτικος Μανές και ο Μανές Τζιβαέρι. Και συμπληρώνω ότι αυτο προέκυψε μετα απο παρέλευση χρόνων και αφου επι 100 χρόνια η Σμύρνη και η Μ.Ασία αποτέλεσε τεράστιο κέντρο εμπορίου και ζούσε σε μεγάλη ευμάρεια μέσα σε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ενω δεν συμμετείχε στον ξεσηκωμό των Ελλήνων το '21. 
Ο αμανές λοιπον συνυπήρχε με το δυτικότροπο (ελαφρό) τραγούδι πριν το 1922 το οποίο παρέμεινε να επικρατεί μέχρι το 1927-'28 και στην Αθήνα με κυριώτερους εκπρόσωπους το Βιδάλη και τον Τούντα. Η μετάβαση στο λαϊκό, ρεμπέτικο αλανιάρικο δεν ήταν άμεση, ήρθε γύρω στο 1929-30 και βοήθησαν πιστεύω και οι ηχογραφήσεις της Αμερικής !! Ο Νταλγκάς είχε ένα  εκπληκτικό τρόπο να κρύβει την ανατολίτικη του χρειά όταν έλεγε κανένα δυτικότροπο τραγούδι ενω ο και Τούντας απο μελο-συνθέτης μέχρι το 1928, μεταμορφώνεται σε ένα εκπληκτικό λαϊκό δημιουργό !! Προφανώς η αλλαγή της κοινωνικής κατάστασης των Μικρασιατών προσφύγων και η όσμωση με τον παλιολλαδίτικο πληθυσμό μέσα στα '20, ρέπουν την κατάσταση στην επικράτηση του λαϊκού τραγουδού και την κορύφωση του αμανέ και όλα αυτα μέχρι το 1936 !!


Μήπως και σήμερα αυτο που επικρατεί δεν είναι το σελοφάν τραγούδι της ντεμέκ χλίδας .. απο κάτω όμως πάντα υποφώσκουν οι διατηρητές της αληθινής μουσικής μας !! Μήπως το '70 που η Ελλάδα ήταν κάτω απο τη μπότα του Παπαδόπουλου και τραγουδούσαν όλοι τον "Επιπόλαιο" δεν υπήρχε ο Σαραγούδας, που ήταν πρώτο όνομα στα πανηγύρια και έβγαζε δίσκους ;;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

cretan music - mantinades