Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2015

Περι του όρου "μάγκας"


Ο Ιωάννης Κωλέττης αναγγέλλει την εκλογή του Όθωνα. Έγχρωμη λιθογραφία. Peter Von Hess
Η λέξη μάγκας είναι συνυφασμένη με το ρεμπέτικο. Αυτο που δεν γνωρίζαμε και ακόμα οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν είναι ότι η λέξη αυτη παρήχθη στην Αθήνα, τη μετα-επαναστατική και διατηρήθηκε όπως πολλες άλλες αλλοιούμενη ως προς την ακριβή έννοια και τον προσδιορισμό της, που είχε να κάνει με τα ήθη της κάθε εποχής αλλα και τις πολιτικές εξελίξεις.

Στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 η λέξη μάγκα (η) σημαίνει την "ενωμοτία" των στρατολογούμενων. Η λέξη αυτη φαίνεται ήταν σε καθημερινή χρήση στη δεκαετία αυτη του πολέμου. Ας δούμε συνοπτικά και χρονολογικά τα γεγονότα σε σχέση και με άλλα γεγονότα που ενδιαφέρουν την έρευνα μας.



1830 -Το Φλεβάρη στο Λονδίνο αναγνωρίζεται το κράτος της Ελλάδας, απο τις Κυκλάδες και το Ταίναρο και μέχρι τη γραμμη Αμβρακικού-Παγασητικού.
        - Μετα το Πρωτόκολλο του Λονδίνου οι αθηναίοι που είχαν μετοικήσει επιστρέφουν στην Αθήνα η οποία το 1824 είχε έκταση 116 εκτάρια και πληθυσμό 9.000 κατοίκους.
1831 - Το Σεπτέμβρη δολοφονείται στο Ναύπλιο ο Καποδίστριας, που είχε κατορθώσει να βάλει σε τάξη τη μικρη χώρα και δρομολογούσε μιά λαμπρή πορεία. Στη συνέχεια επικρατεί το χάος...
Την ίδια χρονιά, όταν ο Κωλέττης χρειάστηκε να στρατολογήσει τους "δικους" του μετα απο την Εθνοσυνέλευση του Άργους, αναγκάστηκε να στρατολογήσει κάθε είδους κακοποιά στοιχεία έτσι κατ'ευφημισμόν τους ονόμασαν Μοσχομάγκες. Του πολιτικούς οπαδούς του Κωλέττη τους ονόμασαν Μοσχομαγκίτες. (εφημερίδα "Εμπρός" 13/11/1905)

Εφημ."Εμπρός" 13/11/1905 -Ε.Β.Ε.

Οι οπαδοί του φιλο-γαλλικού κόμματος του Κωλέττη ονομάσθηκαν Μοσχόμαγκες ή Μοσχομάγκες ή Μοσχομαγκίτες. Οι των άλλων κομμάτων τα είχαν κι αυτοι τις δικες τους ονομασίες [...]στους Μπαρλαίους (των Άγγλων), τους Ναπαίους ή Μουζίκους (των Ρώσων) [...] (δειτε εδω) 
Το 1831 λοιπόν η λέξη "μάγκας" με το συνθετικό "μόσχο" αλλοιώνει την έννοια της απο ενωμοτία, σε ομάδα ή συρφετό κακοποιών στοιχείων (η αναφορά δικη μας).
 
Αυτα έγιναν το 1831-'32 και μετα ενω ο Ιωάννης Κωλέττης (1773-1847) είχε την πορεία του στα πολιτικά της νεοσύστατης Ελλάδας με πλείστες όσες ραδιουργίες. Διαβάζουμε σχετικά (wikipedia):  [...] Στις 31 Μαΐου του 1834 διορίστηκε Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου, σχηματίζοντας την πρώτη του κυβέρνηση, της οποίας ο βίος διήρκεσε μέχρι τις 20 Μαΐου 1835, ημέρα που ανέλαβε ο αντιβασιλέας Άρμανσμπεργκ τη διακυβέρνηση της χώρας. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του συντελέστηκε η μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο στην Αθήνα. Παρά την έντονη πίεση των Γάλλων για απόδοση στον Κωλέττη της Προεδρίας της κυβέρνησης, η Αντιβασιλεία αρνήθηκε να το πράξει. Κατόπιν αυτού απεστάλη ως πρεσβευτής της Ελλάδας στη Γαλλία, όπου παρέμεινε επί μία οκταετία [...].  

          - Ο Κλεάνθης και ο Shaubert εργάζονται ένα σχέδιο για μια νέα πόλη-πρωτεύουσα στην περιοχή της Αθήνας, βασισμένο σε ευρωπαϊκά πρότυπα και σε ένα αντι-οθωμανισμό που καλλιεργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια.

1832 - Αναλαμβάνει τη βασιλεία ο Όθωνας (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach) του Βαυαρικού οίκου του Βίττελσμπαχ ύστερα από την τελική άρνηση του Λεοπόλδου της Σαξωνίας (γιου του δούκα του Sachsen-Coburg-Saalfeld, Φραγκίσκου) που είχε επιλεγεί αρχικά Βασιλιάς της Ελλάδας (κάτι για το οποίο αργότερα μετάνοιωσε) και κατόπιν έγινε Βασιλιάς του νεοσύστατου Βασιλείου του Βελγίου.
1833 - Αφιξη του Όθωνα σε ηλικία μόνο 16 χρονών και της συνοδείας του, στο Ναύπλιο. Μέχρι να ενηλικιωθεί ανέλαβαν οι αντιβασιλείς. 
          - Τον Ιούλη εγκρίνεται απο τον Όθωνα το πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας παράλληλα με τη μεταφορά της έδρας της κυβέρνησης απο το Ναύπλιο στην Αθήνα.

1834 - Έρχεται στην Κρήτη ο άγγλος περιηγητής, δικηγόρος, Robert Pashley. Στην πολυήμερη περιοδεία του ψάχνοντας τις 100 αρχαίες πόλεις, καταγράφει πλήθος απο τραγούδια (ριζίτικα, ηρωικα κ.α.), ένα αποκριάτικο γλέντι στη Ρογδιά και άλλες ενδιαφέρουσες εθιμοτυπίες. Στα κείμενα του περιγράφει την κατεστραμμένη απο τον πόλεμο Κρήτη που ενω πολέμησε, είχε θύματα και μετανάστευσαν πολλοι, δεν κατόρθωσαν οι διπλωμάτες και οι πολιτικοί να την εντάξουν στον κορμό της νεοσυσταθείσας Ελλάδας και έτσι προκλήθηκε το "Κρητικό ζήτημα".   
 
1835 - Ο Όθωνας αναλαμβάνει τη βασιλεία της Ελλάδας
          - Επίσκεψη Martin Reerby στην Αθήνα και δημιουργία των γνωστων πινάκων με τον Γάϊλα και άλλων.
 [...] Στις 14/11/1835: αναφέρει ότι επισκέφθηκε το εργαστήριο ενός κατασκευαστή μαντολίνου.
Στις 17/11/1835: αναφέρει ότι φυσούσε φοβερά αλλά αυτός καθόταν όμορφα με ένα γέρο κατασκευαστή κιθάρας τον οποίο σχεδίασε μαζί με το εργαστήρι του, όλο το πρωϊ.
Δεδομένου ότι δεν έχει ζωγραφίσει κανένα άλλο εργαστήριο, ο γέρος κατασκευαστής κιθάρας είναι προφανώς, ο Λεωνίδας Γάϊλας του οποίου το όνομα είχε ήδη αναγράψει εκείνο το χειμωνιάτικο πρωϊ της 17/11/1835, πάνω στο σχέδιο που ζωγράφησε κατά την πολύωρη παραμονή του στο εργαστήρι του οργανοποιού. Δυστυχώς για την εγγραφή της 14/11/1835 δεν αναφέρει άλλα στοιχεία που να διευκρινίζουν για ποιόν κατασκευαστή πρόκειται [...]. (Παναγιώτης Καγιάφας)

1837 - Ο Όθωνας παντρεύεται την Αμαλία. Εγκαθίστανται προσωρινά στην πλατεία Κλαυθμώνος, στην οικία του Αφθονίδη.


Εδώ βλέπουμε την αρχή της Αιόλου κάτω από την Ακρόπολη και στο βάθος διακρίνονται αμυδρά οι Αέρηδες. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο. Φουστανέλες δίπλα σε παντελόνια, σακάκια ή γιλέκα και καπέλα, κάρα, πλανόδιοι πωλητές με γαϊδουράκια... Ενδιαφέρον ότι ακόμα και οι φτωχοί, προφανώς μεροκαματιάρηδες άντρες φορούν καπέλο. Γυναίκα πουθενά...




http://www.delcampe.net/page/item/id,252556948,var,photo-dun-voyage-en-grece-1895-grec-athenes-rue-dathena,language,F.html


 http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=27316&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARmASXASdAScASbASJASKASEASSASPASa&CropPDF=0

 http://www.rembetiko.gr/forums/showthread.php?t=28498

 http://www.mixanitouxronou.gr/pos-vgike-i-frasi-doxa-patri-ke-ti-schesi-echi-me-to-roloi-tou-elgin-stin-palia-agora/

 http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr/2014/05/2.html

 http://tessysamalgamer.blogspot.gr/2014/12/blog-post_5.html

 http://anokalentini.blogspot.gr/2011/01/blog-post_5439.html


[ΑΡΘΡΟ ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

cretan music - mantinades