Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

Νινί μανές -Ηχογραφημένος στη Σαλονίκη το 1910...


Ο μανες "Νινί" (Nini) όπως διαβάζουμε στο βιβλίο του Αρ.Καλυβιώτη ηχογραφήθηκε το 1911 στη Θεσσσαλονίκη στην εταιρεία Gramophone CoLTD  με τα στοιχεία -13961 (μήτρα: 266ak) απο την Mlle Rosa και το ίδιο έτος απο τον Abdi Eff.

  Η εργασία* του Καλυβιώτη είναι πολύ πολύτιμη, όπως πολύτιμη είναι η συνεισφορά του Hugo Strotmbaum και των Ν.Διονυσόπουλου, Κ.Κοπανιτσάνου και Ηλ.Μπαρούνη, όπως και όλων όσων αναφέρονται απο τον ίδιο το συγγραφέα.

  Στο βιβλίο για το οποίο ήδη αναφερθήκαμε, γίνονται αναφορές τέτοιες που ξεκαθαρίζουν το σκοτάδι που υπήρχε μέχρι τώρα για τη μουσική ζωη στη Σαλονίκη πριν το 1920. Μια καθαρά βαλκανική μεγαλούπολη με περίπου 10 εθνοτικά χαρακτηριστικά, έλληνες, οθωμανοί, εβραίοι σεφαραδίτες, αρμένιοι, βούλγαροι, σέρβοι, αλβανοί, τσιγγάνοι κ.α. Η Θεσσαλονίκη είχε κι αυτη τους δικους της ρυθμους, είχε ένα κοσμοπολιτισμό που φαίνεται σταδιακά να αναπτύσσεται μετα το 1850 και περισσότερο μετα το 1880 ενω οι πόλεμοι της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα, αυτο που λέμε "Μακεδονικός Αγώνας" επηρρέασαν μάλλον ελάχιστα την πόλη. Η πόλη άλλαξε απο τη στιγμη που έγινε τον Οκτώβρη του 1912 ελληνική ενω με τους β' βαλκανικούς πολέμους και τον α' παγκόσμιο πόλεμο οι ανακατατάξεις πλέον ήταν ριζικές κάτι που άλλαξε και τον πολιτιστικό της χάρτη και με την έλευση των ποντίων, θρακιωτών και μικρασιατών στα επόμενα χρόνια άλλαξε πάλι άρδην το κοινωνικό μείγμα και οι σχετικές αναφορές.

Απο το 1909 μέχρι το 1912 όπου υπάρχουν καταγραμμένες εγγραφές, συμπτωματικά ήταν η περίοδος που η τεχνολογία του γραμμοφώνου έχει πλέον επικρατήσει αυτης του φωνογράφου (κύλινδροι) -κάτι που έγινε μεταξύ 1905-'08- και παράλληλα τότε ήταν και η τελευταία ειρηνική συνύπαρξη όλων αυτων των λαων στον ίδιο τόπο.
Απο τα τραγούδια που ηχογραφήθηκαν στην περίοδο αυτη μας κάνουν έκπληξη το σεφαραδίτικο "Madam Gaspar", που θυμίζει αλλα δεν είναι όπως γράφεται στην έκδοση το "Όταν θα πας κυρα μου στο παζάρι", το "Canaria Canto" που είναι πολυηχογραφημένο, το "Μέμο" ο γνωστος μανές απο το Νούρο και φαίνεται πως άρεσε στην Πόλη και αλλου, αλλα όχι στη Σμύρνη αφου απο τις 28 ηχογραφήσεις καμμία δεν έγινε στη Σμύρνη, το τούρκικο "El gaziler" και ο "Αλη Πασας" που είναι γιαννιώτικο επιτραπέζιο.

Νινί

  Καταχωρείται στα τουρκόφωνα τραγούδια αφου στα τούρκικα το τραγούδησε η μάλλον εβραϊκής καταγωγής (λέμε εμεις) Ρόζα (όχι η Εσκενάζυ) και ο Αμπντή Εφέντης. 
Οι μανέδες, τα κάντο, τα οργανικά και τα χορευτικά ελληνικά, πολίτικα, μικρασιάτικα και βαλκανικά επικρατούσαν στις κομπανίες και ορχήστρες της εποχής 1880-1920 στη Σαλονίκη συν τα δυτικότροπα, πόλκα, μαζούρκα, καντρίλιες, ιταλικά κ.α.

  Για το μανέ "Νινί" (Nini ή Ninni) γίνεται αναφορά στο βιβλίο στις σελίδες 126 & 127. Ωραιότατος μανες-νανούρισμα, που ηχογραφήθηκε 2 φορες στη Σαλονίκη και που τραγούδησε και η Μαρίκα Πολίτισα στην Αθήνα πλέον το 1930. Υπάρχουν και άλλες ηχογραφήσεις, σύνολο 30, σε κατάλογο του Cemal Unlu αλλα αφορούν μάλλον άλλη μελωδία. Στην Αθήνα το ηχογράφησε και ο Γρηγόρης Ασίκης το 1928 με άλλους στίχους ελληνικούς ενω το 1935 το ηχογράφησε ο Δημ.Ευσταθιάδης με τούρκικους στίχους.


*Να υπογραμμίσουμε ένα ακόμα λάθος που εντοπίσαμε, την αναφορά "υποδιαστολή" αντι για "κόμμα" στη σελίδα 78.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

cretan music - mantinades