"Χασικλίδικα Μελωδήματα" το νέο βιβλίο του Διονύση Μανιάτη

Το ξέρατε ότι χασικλίδικα τραγούδια είχαν ερμηνεύσει ακόμα και η Σοφία Βέμπο («Μη με ρωτάτε». [«Κοκαΐνη»]) και ο Νίκος Γούναρης («Μες στης Πόλης το χαμάμ»); Ή ότι ο συνθέτης Γιώργος Βιτάλης, που έγραφε οπερέτες, είναι ο δημιουργός του διάσημου χασικλίδικου «Παλιά στρατώνα», που είχε τραγουδήσει μάλιστα ο Πέτρος Κυριακός, το 1929;

Αυτές και πάμπολλες ακόμα ενδιαφέρουσες πληροφορίες μάς δίνει ο Διονύσης Μανιάτης στο βιβλίο του «Χασικλίδικα μελωδήματα», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ευρώτας».

Πρόκειται για μία εμπεριστατωμένη μελέτη που περιλαμβάνει και τους στίχους απ' όλα τα χασικλίδικα τραγούδια που είχαν ηχογραφηθεί σε δίσκους 78 στροφών, από το 1920 μέχρι το 1957.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ερμηνευτικό γλωσσάριο των λέξεων και εκφράσεων αυτών των τραγουδιών. Ετσι, μαθαίνουμε ότι:

- Ακούμπα: ενεχυροδανειστήριο

- Αλφα: πρώτης ποιότητος ηρωίνη

- Ανοίγω υπόνομο: προδίδω μυστικό

- Αυγοτάραχο: ζευγάρωμα

- Βάρσι: καλλυντικά

- Βίζιτας: γιατρός

- Γιαβουκλής: εραστής

- Γιατρός: το ποσό της δωροδοκίας

- Γκιουλέκας: ψευτοπαλικαράς

- Δάσκαλος: αστυνομικός

- Δικηγόρος: κοκαΐνη

- Εχω κάνει καθαριότητα: έχω κάνει φόνο

- Καθαρός: απένταρος

- Κάνω κοντάρι: είμαι εξαντλημένος

- Καταπίνω το σκουμπρί: πιστεύω

- Κοκλαράκιας: πρεζάκιας

- Λεκάνη: πόρνη

- Νεφρό: κουράγιο

- Ξεσκονίζω: κολακεύω

- Πετάω πετιμέζι: κάνω χάδια

- Ρίχνω λουκούμι: κάνω κόρτε

- Τραμπάλα: πίστωση

- Υφάσματα του πελάγους: λαθραίος ρουχισμός.

Συνολικά, γράφτηκαν 268 χασικλίδικα, από τα οποία τα 33 ήταν παραδοσιακά (αγνώστων δημιουργών). Από τα 228 επώνυμα τα περισσότερα έγραψαν οι Πάνος Τούντας (43), Μάρκος Βαμβακάρης (22), ενώ 13 είναι δημιουργίες συνθετών ελαφρού τραγουδιού. Από τις 421 εκτελέσεις, οι περισσότερες ήταν από τους Αντώνη Νταλγκά (51), Ρόζα Εσκενάζη (25), Στελλάκη Περπινιάδη (24), Κώστα Ρούκουνα (17).

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι Παπαϊωάννου και Χιώτης δεν έγραψαν ούτε ερμήνευσαν χασικλίδικα, ενώ ο Τσιτσάνης είχε γράψει τρία και η Μαρίκα Νίνου είχε ερμηνεύσει περιπαιχτικά ένα και μόνο χασικλίδικο, τον «Μπουφετζή» στου Τζίμη του Χοντρού.

Enet