Νίκος Τσέγκας

Τσέγκας, Δ.Χριστοφοράκης, Σ.Γ.Λαϊνάκης

George Aerakis 11 Νοεμβρίου

Ο Νικόλας Τσέγκας γεννήθηκε το 1900 και έζησε στη Γραμβούσα Κισσάμου (Χανιά). Ήταν ψαράς, βαθύς μερακλής και χαρακτηριστικός τύπος μποέμ της εποχής του. Είχε την ικανότητα να συνθέτει σκοπούς, παρόλο που δεν έπαιζε κανένα μουσικό όργανο. Τους σκοπούς του (που είναι συρτά, η κυρίαρχη μουσική έκφραση της επαρχίας Κισσάμου, τα περίφημα Κισσαμίτικα συρτά), τους μάθαινε στους βιολάτορες και τους λαουτιέρηδες της περιοχής, μεταξύ των οποίων οι μεγάλοι Γ. Μαριάνος, Ν. Χάρχαλης, Γ. Κουτσουρέλης και Θ. Μαργαριτάκης σφυρίζοντας ή παίζοντας «μπουκόλυρα», δηλ. μιμούμενος τον ήχο του έγχορδου με το στόμα. Οι παρέες του με τους παραπάνω αλλά και με άλλους φίλους του στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων έχουν μείνει θρυλικές!
Η προσφορά του στη μουσική παράδοση της δυτικής Κρήτης είναι σημαντική και προέρχεται μόνο από το μεράκι του, χωρίς το παραμικρό ίχνος επαγγελματισμού.
Χάθηκε στις 8 του Δεκέμβρη του 1966 στα αφρισμένα κύματα της Γραμβούσας, λίγες ώρες πριν το μεγαλύτερο ναυάγιο που σημειώθηκε στην Ελλάδα και που δυστυχώς είχε θύματα Κρητικούς (στην συντριπτική τους πλειοψηφία Χανιώτες). Το πλοίο "Ηράκλειο" που πραγματοποιούσε το δρομολόγιο Σούδα - Πειραιά θα βυθιστεί στην περιοχή της Φαλκονέρας παρασέρνοντας στο θάνατο τριακόσιους περίπου ανθρώπους την ίδια μέρα με τον θάνατο του Τσέγκα στην αγαπημένη του Γραμβούσα.
Όσοι έχουμε επισκεφτεί την περιοχή της Γραμβούσας (από τις ωραιότερες της Κρήτης) και γνωρίζουμε την ιστορία, έχουμε νιώσει την αύρα του γλετζέ Τσέγκα να μας περιβάλει!

Διάφορες σελίδες για τον Τσέγκα
http://dyosmaraki.blogspot.com/2007/12/blog-post_17.html
Για τη Κίσσαμο γενικά
http://clubs.pathfinder.gr/kissamoslive
Για τους λαγουτιέρηδες της Κισσάμου
http://clubs.pathfinder.gr/kissamoslive/1137233

Ο Κώστας Μουντάκης, φίλος του Τσέγκα για να απαλύνει τον πόνο από τον χαμό του, θα γράψει το τραγούδι "Στης Γραμβούσας τ' Ακρωτήρι" στη μνήμη του.

Πλανεύτρα θάλασσα , Θάλασσα λεβεντοπνίχτρα ,
Πού ναι ο γέρος μερακλής κι ο παλιός τραγουδιστής;

http://www.facebook.com/SportBilliw?v=info#/group.php?gid=64172326244&ref=ts
http://www.pask.edc.uoc.gr

ΣΧΟΛΙΟ

Το παραπάνω είναι απο το group στo facebook του Παγκόσμιου Συμβουλίου Κρητών - World Council of Cretans.
Η οικογένεια του Τσέγκα ήρθε απο το Γύθειο στις αρχες του 1900 εξαιτίας μιας βεντέτας. Το πραγματικό του επίθετο ήταν Ζερεφός. (η πληροφορία πρόσφατη απο το Νίκο Διένη που γνώρισα πρόσφατα στο fb)

Ο Μουντάκης έκανε χωροφύλακας στο Καστέλλι και συχνα έκανε παρέα με τον Τζέγκα και τον Κουτσουρέλη. Αρκετοι Κισαμίτες μουχουνε πει ιστορίες για εκείνα τα χρόνια μακάρι νάχα θυμητικό καλο να τις θυμόμουνα επι λέξι τώρα ... Τις προάλλες ο βιολάτορας ο Μαυροδημήτρης μούλεγε πως θυμάται τον Τζέγκα στου Κουτσουρέλη το καφενείο να ερχεται συχνα και να τραγουδάει τους σκοπους τους !!
Επίσης τον θυμάται στο πανηγύρι του Γκιώνα ... αλλα αυτα θα τα πούμε άλλη φορα ...
Ο δε Μανώλης ο Μανιουδάκης άλλος βιολάτορας, τονε θυμάται στον παλιό ραδιοφωνικό σταθμο Χανίων, που ήτανε στην οδο Ελ.Βενιζέλου, απέξω, να τον παρακαλάει να τον παρουνε να τραγουδήσει μαζι τους αφου παίζανε συχνα τα απογεύματα στο σταθμο. Οπως έχω διασταυρώσει πρέπει να ήταν μεταξύ 1948-'50 γιατί μετα ο σταθμος πήγε στη Σούδα.

Η φωτο είναι απο το αρχείο του Ανυφαντάκη και μας την παραχώρησε ο φίλος Γιάννης Παπαδάκης.