Οργανοποιοί των Χανίων

Γιώργος Σταματάκης - βιολιά

Το blog μας βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να ενημερώσει τους αναγνώστες του, ότι σε προσεχείς αναρτήσεις θα γίνουν αφιερώματα στους οργανοποιούς των Χανίων, παλιούς και νεώτερους !! Απο τους παλιούς να αναφέρουμε τον Τουρκοκρητικό Αμπντούλ Καλημεράκη, ο οποίος έφυγε με την ανταλλαγή το 1923 και άφησε το μαγαζί του στο Μανώλη Φραγγεδάκη και ο οποίος μετα απο μαθητεία στο οργανοποιείο του Σταθόπουλου στην Αθήνα το ανέλαβε και εκτος απο το ότι υπήρξε ο σπουδαιότερος επαγγελματίας οργανοποιός των Χανίων προπολεμικά, άφησε τους γιούς του Γιώργο και Λευτέρη συνεχιστές της τέχνης του. Μέσα στη δεκαετία του 1920 και '30 δούλεψε συνεταίρος αρχικά με τον Φραγγέδη και μόνος του αργότερα ο Λουκας Μπέρτος, σε ούτια, λαούτα, σαντούρια κλπ
Ο Γιώργης ο Φραγγέδης μετα το 1950 πήγε στο Ηράκλειο όπου έγινε ο πιο ξακουστός οργανοποιός στα λαγούτα στην Κρήτη ενω ο Λευτέρης στα Χανιά διατήρησε κάποια χρόνια το οργανοποιείο του πατέρα του και μετα στο σπίτι του στη Νέα Χώρα συνέχισε να φτιάχνει και επισκευάζει λαούτα. Και οι δύο είναι υπερήλικες σήμερα όπως και ο Στέφανος Κασωμένος που για πολλα χρόνια έφτιαχνε λαούτα στο Βαμβακόπουλο. Βιολιά φτιάχνει ακόμα ο Γιώργης Σταματάκης που έχει το οργανοποιείο του στην περιοχή Κουμπές των Χανίων και ο Στέφανος Χορευτάκης, πατέρας του πολυ γνωστου βιολάτορα Ηλία Χορευτάκη, που ζει στα Χορευτιανά στην Κίσσαμο.

Τα τελευταία χρόνια στα Χανιά δραστηριοποιούνται πολλοι οργανοποιοί όπως ο Αντώνης Βερυκάκης στα λαούτα κυρίως, ο Στέλιος Μουντριανάκης και ο Στέλιος Τζανάκης στις λύρες, ο Μανώλης Πανηγυράκης και ο Κώστας Κονταξάκης στις κιθάρες, ο Θεοδόσης Βασιλάκης και ο Ανδρέας Τζέλεσης στα μπουζούκια, τζουράδες κλπ και πρόσφατα στα μπουλγαρί ο Νίκος Κουκουλιτάκης. Επίσης ο Παύλος Ιωνάς, εγγονός του Σμυρνιού πρόσφυγα βιολίστα Μήτσου Ιωνά, επισκευάζει κιθάρες και άλλα έγχορδα και τέλος ο Γιώργος Γυπάκης κατασκευάζει κρουστά και παραδοσιακά πνευστα της Κρήτης.

Ακόμα σήμερα σώζονται σε καλη κατάσταση αρκετά παλιά και ιστορικά όργανα στα Χανιά και την ευρύτερη περιοχή, όπως ένα βιολί του Καλημεράκη κατασκευής του 1899, το βιολί του Χάρχαλη και ένα ακόμα του ίδιου, η λύρα του γέρο-Καντέρη, μιά λύρα του Πλακιανού, μιά λύρα του Χαρίλαου, η λύρα του Κουρκουνάκη, το βιολί του Ναύτη, το λαούτο του Κουτσουρέλη, ένα παλιό μπουλγαρί πάνω απο 100 χρονων, το μπουλγαρί του Φουσταλιέρη ένα λαγούτο του Μανώλη Φραγγέδη, πολλα παλιά λαγούτα του Γιώργη Φραγγέδη, η κιθάρα του Κατινάρη κατασκευής Παναγή, το μπουζούκι του Κουτζόγλου κατασκευής επίσης Παναγή, ένα λαούτο του Κοπελιάδη απο τα 1900 περίπου, ένα λαούτο του Μουρατίδη απο τον Πειραιά του 1950 και άλλα πολλα παλιά όργανα, που απο πάνω τους περάσανε τα χέρια θρύλων της μουσικής μας παράδοσης, παίζοντας μουσικές ατόφιες , δίνοντας την ψυχη τους, πλουμίζοντας τη ζωη τους και των σιόκαιρων τους, δημιουργώντας ιστορία, αφήνοντας παράδοση, ότι πιο πολυτιμότερο πήραμε απο τους προγόνους μας !!