Μια εμβληματική μορφή του αριστερού κινήματος της χώρας και της τραγικής μετεμφυλιακής πορείας του, η Έλλη Παππά, η πιστή σύντροφος και συνοδοιπόρος του Νίκου Μπελογιάννη, «έφυγε» από τη ζωή στις 27 Οκτώβρη σε ηλικία 89 ετών. Γεννημένη στη Σμύρνη το 1920, θυγατέρα του Ευάγγελου Παππά και της Μαριάνθης Παπαδοπούλου , ήταν η μικρότερη από τα υπόλοιπα τέσσερα αδέλφια της: την Ηρώ, τη Δέσποινα, τη Διδώ (η γνωστή συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου ) και τον Γιώργο.
«Γεννήθηκα στην Σμύρνη, παραμονή της καταστροφής, πέμπτο παιδί, αθέλητο και παραπεταμένο», γράφει αυτοβιογραφούμενη. «Η μάνα μου αρνήθηκε να με θρέψει», δήλωσε. «Δεν ήμουν παιδί, ήμουν άλλο πράμα και με πέταξε. Επέζησα χάρη στη μεγαλύτερη αδελφή της μητέρας μου. Η καταστροφή έφερε την οικογένεια στον Πειραιά. Την υγεία μου την ανέλαβε η θάλασσα του Πειραιά και την αγωγή μου τα αλητάκια του Πειραιά. Όλα έδειχναν ότι η προλεταριακή μου συνείδηση ήταν εξασφαλισμένη. Τότε μπήκαν στη ζωή μου τα μεγαλύτερα παιδιά της οικογένειας, ο Γιώργος, που έγινε ασυρματιστής, και ο «άγγελος της ζωής μου», η Διδώ (Σωτηρίου), που ζούσε με την πλούσια αντιδραστική θεία, αδελφή του πατέρα μας. Από τη σκληρή δουλειά του ο Γιώργος, από μια έμφυτη συνείδηση η Διδώ, από κοντά κι η μάνα μας, είχαν γίνει και οι τρεις κομμουνιστές».
Η Ελλη Παππά ήταν ήδη από τα γυμνασιακά της χρόνια οργανωμένη σε αντιδικτατορική ομάδα και μετά, στην κατοχή, προσχώρησε στο ΕΑΜ και στο Κ.Κ.Ε. Διέτρεξε όλο τον εμφύλιο και έως τη σύλληψή της, το 1950, δούλεψε για τα παράνομα έντυπα, σε στενή συνεργασία με διαπρεπείς αριστερούς διανοούμενους και κυρίως, στους παράνομους μηχανισμούς του Κ.Κ.Ε.
Καταδικάστηκε κι εκείνη σε θάνατο, στη δίκη Μπελογιάννη, αλλά η ποινή της δεν εκτελέστηκε, γιατί ο γιος που απέκτησε από τον Νίκο Μπελογιάννη, και που είχε στο μεταξύ γεννηθεί στη φυλακή, ήταν μόλις επτά μηνών.
«Απελευθέρωση, Δεκεμβριανά, προσπάθειες ανασυγκρότησης της Αριστεράς και της Δημοκρατίας, οι πρώτες εκλογές, ο ερχομός του Μπελογιάννη και του μεγάλου έρωτα», έγραψε η ίδια.
Αποφυλακίστηκε από τις φυλακές Αβέρωφ το 1963, δούλεψε στη σύνταξη της «Δημοκρατικής Αλλαγής» και σε τέσσερα χρόνια η απριλιανή χούντα την εξόρισε στη Γυάρο. Αποφυλακίστηκε σε ενάμιση χρόνο, γιατί είχε αρρωστήσει σοβαρά. Η Σοβιετική Ένωση την προσκαλεί να τη φιλοξενήσει με τον γιο της, αλλά η ίδια αρνείται γιατί είχε διαφωνήσει με την εισβολή των στρατιωτικών τανκς στην, τότε, Τσεχοσλοβακία.
Μέχρι την πτώση της δικτατορίας δεν εργάστηκε σε εφημερίδες της εποχής, αλλά σε εγκυκλοπαίδειες και περιοδικά και αργότερα στην εφημερίδα «Μακεδονία», με ψευδώνυμο.
Στη μεταπολίτευση, η Έλλη Παππά συνοψίζει την επανασύνδεσή της με το ΚΚΕ, ως εξής: «η επανένωση της Αριστεράς ξεκίνησε με καλούς οιωνούς και είχε οικτρό τέλος. Απεχώρησα από το ΚΚΕ, πράγμα που και η ηγεσία του επιθυμούσε».
Επαγγελματικά δούλεψε στις εφημερίδες «Έθνος», «Μακεδονία» και στο περιοδικό «Γυναίκα» έως το 1990, οπότε και αφιερώθηκε αποκλειστικά στο συγγραφικό της έργο. Τα τελευταία πολιτικά βιβλία της είναι «Αποχαιρετισμός στον αιώνα μου» (εκδόσεις Κέδρος) και «Μακιαβέλι ή Μαρξ» (εκδόσεις Αγρα), κυκλοφόρησαν το 2006.
Το 2003 η Ελλη Παππά παρέδωσε στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) το σύνολο του αρχείου της που, ταξινομημένο σε 60 και πλέον φακέλους, ανήκει στις διαθέσιμες πηγές για τη μεταπολεμική Ιστορία. Άφησε ωστόσο πίσω της ένα μυστικό: τον σφραγισμένο φάκελο που εμπιστεύθηκε στο Μουσείο Μπενάκη υπό την προϋπόθεση να ανοιχτεί μετά τον θάνατό της. Πρόκειται για την πολιτική παρακαταθήκη της Έλλης Παππά, στην οποία, όπως εικάζεται, αναφέρεται στην υπόθεση Μπελογιάννη- τόσο στις συνθήκες της σύλληψής του (κυρίως το αν προδόθηκε ή όχι και από ποιον) όσο και στις δίκες. Η ίδια δεν έκρυβε στις κατ΄ ιδίαν συζητήσεις της ότι είχε πολλά ερωτήματα γύρω από αυτά τα ζητήματα, για τα οποία όμως δεν ήθελε να μιλήσει όσο βρισκόταν εν ζωή. Έτσι, αναμένεται με ιδιαίτερο ιστορικό (και πολιτικό) ενδιαφέρον η δημοσιοποίηση του περιεχομένου του σφραγισμένου φακέλου.
Η κηδεία της θα είναι πολιτική και θα γίνει από το Γ΄ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου είναι θαμμένος και ο Ν. Μπελογιάννης, το Σάββατο στις 10.30 π.μ.
Nooz.gr
Επισημάνσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου