Απο το βιβλίο του Ηλία Βολιώτη-Καπετανάκη, "Μάγκες αλήστου εποχής" διαβάζουμε για τη ζωη του Κώστα Χατζηχρήστου ή Τσανάκου, Σμυρνιού τραγουδιστή που έγραψε μερικούς δίσκους τη δεκαετία του '30 και ο οποίος πέθανε σε ηλικία 92 χρόνων, μόλις το 2003, χωρις να γίνει ευρύτερα γνωστος και χωρις οι επαϊοντες* περι του ρεμπέτικου και τα γεράκια της ΕΡΤ, να κατορθώσουν να τον ανακαλύψουν στη μικρη του ταβέρνα στη Νέα Σμύρνη !! Απο μια φθαρμένη και κάπως παραπεταμένη μικροκασέτα στο αρχείο του Δ.Μανιάτη, με συνέντευξη του σ'αυτον το 1992, μαθαίνουμε ευτυχώς κάποια επιπλέον στοιχεία απο πρώτο χέρι εκτος απο αυτα που οι δυο γιοί του μεταβίβασαν στον Η.Β.Κ.
Όντας ειδικευμένος στους μανέδες, στο είδος αυτο που απο μικρος μαθήτευσε και έχοντας "αντιπαλέψει" κάποτε κι ένα Τούρκο τραγουδιστή, εν έτει 1936 η λογοκρισία κόβει τα τραγούδια του. Λέει ο ίδιος : "Το 1936 κυρήχτηκε η δικτατορία του Μεταξά, που περνούσε τα τραγούδια μου απο τη λογοκρισία και αγανάκτησα πια. Δεν μπορούσα να τραγουδήσω "Περνα περνα η μέλισσα" ! Ο Μεταξάς δεν έκανε κέφι, να πούμε αυτα τα τραγούδια."
Ακούγοντας αυτα, αναρωτιέμαι και αναλογίζομαι την τεράστια τροπη στα μουσικά πράγματα που επέφερε ο Μεταξάς με αυτες τις απαγορεύσεις εννοώντας όχι μόνο στιχουργικα τις ουσίες αλλα και τους ανατολίτικους δηλαδή Μικρασιάτικους τρόπους, που ντε και καλα τους ονομάσανε "Τουρκομερίτικους". Είναι τόσο παραστατική η αναφορά για τη "...μέλισσα", που καταλαβαίνουμε όλοι τη διαφορά !! Βέβαια μην πάμε στο άλλο ακρο και ελαχιστοποιήσουμε κάποια απ'τα τραγούδια του Τσιτσάνη και άλλων και όλα τα μη ανατολίτικα !! Απο κει και πέρα βλέπω ότι σιγα σιγα οι ρεμπέτες συνθέτες και τραγουδιστές με τον τρόπο τους, έβαζαν ανατολίτικα στοιχεία στα τραγούδια τους είτε με τις τσαλκάντζες είτε με τα μακρόσυρτα αχ... είτε με τη συνολική ερμηνεία και με αυτο το "κόλπο" κατάφεραν να κάνουν το χατήρι στο κοινο που ζητούσε τέτοιο υλικό αλλα και τους εαυτούς τους που ήταν σ'αυτα μαθημένοι !! Αν ακούσει π.χ. κάποιος το "Νύχτωσε χωρις φεγγάρι" του 1947 με την Χασκηλ, δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τις εκτελέσεις του Νταλάρα και του Πουλόπουλου που είναι ελαφρολαϊκές ! Αλλα και λίγα χρόνια μετα ο Μανές κατα ένα τρόπο ξανάρχεται μέσα απο τη φωνη του Καζαντζίδη και όλα αυτα τα κατα παραγγελία "ααχ" αυτης της σχολης !! Το αν ο Μανες είναι ο Μανυ-Ερως του Λίνου προς την αγαπητικιά του, άρα Ελληνική εφεύρεση δεν ξέρω ... ούτε αν οι Αραβες αυτο ακριβώς το θρήνο ενσωμάτωσαν στην παράδοση τους και με τις όποιες επιρροές έχουν κι αυτοι σήμερα παρόμοιου είδους τραγούδια .. Αυτο που με χαρα μου παρατηρώ είναι ότι και σήμερα στην εποχή της άκρατης τεχνολογίας, ο μανες και η ανατολίτικη-ιωνική τσαλκάντζα, υπάρχουν σε τραγουδιστές που κατέχουν το είδος και βιωματικά το εκφέρουν στις ερμηνείες τους !! Ισως στις δημιουργίες να είμαστε λίγο πίσω, αλλα με τόσο υλικό που υπάρχει νομίζω είμαστε καλυμένοι !!
*επαϊοντες θα ήθελα να ονομάσω κάποιους που καλως μεν έφεραν στην επιφάνεια υλικό για το ρεμπέτικο και τους ρεμπέτες (παραγωγοί εκπομπών, υπεύθυνοι ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, παραγωγοί δισκογραφικών, παραγωγοί συναυλιών, πρόεδροι συναφών συλλόγων, συγγραφείς, αρθρογράφοι και λοιποι) που ενω βιοπορίστηκαν και κέρδισαν απο την ενασχόληση τους με το ρεμπέτικο και συγκηνιτικώ τω τρόπω παρουσίασαν στον κόσμο ένα μέρος του όλου μύθου, δεν μπήκαν στον κόπο να το ψάξουν περαιτέρω αφου είχαν τα μέσα και τη χρονική συγκυρία και να πείσουν ότι το έκαναν μόνο απο μεράκι ...
2 σχόλια:
πολύ ωραίο άρθρο μπράβο Γιώργη!
Νάσαι καλα Φραγκισκο !
Και συνεχεια αυτου του συλλογισμου ειναι μια ερευνα που ξεκινω για το πως ηταν τα πραματα πριν τν απαγορευση του Μεταξα. Υπαρχουν στο λαικο τραγουδι δηλαδη 2 τασεις η Ευρωπαϊκη και η Μικρασιατικη. Η Μικρ/κη εξελιχτηκε σιγα-σιγα και δειλα-δειλα απο το 1924 για να γινει μεσ'τη δεκαετια '30 κυριαρχη ! Ο Ευρωπαϊστες γραφανε καθαρη κανταδα αλλα και οι Σμυρνιοι αμα θελανε, το παιζανε και λιγο Ευρωπαϊστές. Θελω να πω δεν υπηρχαν ως τα τοτε, επιμειξιες, άκουγες ή ανατολιτικο ρεμπετικο ή κανταδορικο. Απο το '36 και μετα οι πιο πολλοι προσπαθουν να τα συγκερασουν και ετσι ενα ρεμπετικο θα ακουσεις να ευρωπαϊζει λιγο και ενα ευρωπαϊκο θα ακουσεις ρεμπετικο υφος ...
Οσο για τους επαϊοντες, σημερα που μιλαμε υπαρχει πλουτος ακατάγραφος
και προεξαρχουσης της ΕΡΤ ξοδευει π.χ. η Φλεσσα μια εκπομπη οπου αν δεις δουλευουν γυρω στους 80 νοματεους, στον Ν.Παπαζογλου, οπου μεσω τρυφερων μειδιαματων εκατερωθεν, μαθαμε οτι εχει κοτερο και πλαπλάνο και κανει βολτιτσες και αλλα περιττα !! Τοσο ενδιαφερον !! Την ιδια ωρα που ειναι στη ζωη κι ευχομαστε να μακροημερευσουν η Ρενα Σταμου, η Αλιφραγκη, ο Χαρμας, η Μαργαρωνη και αλλοι πολλοι ... που αν η ΕΡΤ δεν τους παρει εκτενεις συνεντευξεις και δεν τους κανει μεγαλα αφιερωματα ποιος θα τα κανει ;; Την ωρα που η Δρουζα περσυ πηρε 2,5 εκατ. ευρω και στο ΥΠΠΟ εγινε του μαυρου χαμου, αυτη τη στιγμη σε μεγαλη ηλικια ο Αηδονιδης, ο Δοϊτσιδης, ο Κλαδος, ο Μανιας και τοσοι αλλοι περιμενουν ποιον ;; να του πουνε καποια απο τα πολλα που ξερουν κι εχουν ζησει και αυριο θα λεμε .. κυττα να δεις παει κι αυτος ... Γιατι η Δ.Σαμιου ;; Μονο στη ζητιανια δεν εχει βγει ...
Για ενα ειναι ομως σιγουρος ! Οτι τιποτε δεν θα αλλαξει, δυστυχως !!
Δημοσίευση σχολίου