Πριν απο λίγο πήρα χαμπαρι μια συζήτηση στο φόρουμ rembetiko.gr για "Το βιολί στην παραδοσιακή κρητική μουσική" ένα τόπικ που είχα μεγάλη συμμετοχή όταν συμμετείχα σε αυτο το φόρουμ.
Τις τελευταίες μέρες αναθερμάνθηκε το θέμα, με τη συμμετοχή κάποιου Pepe απο τη μεριά των αγωνιζόμενων εναντίον του βιολιού αν και οι παρεμβάσεις του είναι και καλά ότι δεν υποστηρίζει τη λύρα... Ο αρθρογράφος Πέπε έχει γνώσεις ασφαλώς και δυνατή πέννα. Δυνατή όμως είναι και η μισαλλοδοξία του και η έχθρα του απέναντι σε ότι μπορει να θυμίζει "βιολί και Κρήτη", ιδίως απο τη μεριά των Χανίων. Ολα αυτα κόντρα στην ιστορία, την παράδοση, την καταγραμμένη μουσική συγκομιδή 100 χρόνων, απο την εμπορική και ερευνητική δισκογραφία, τους θεσμικούς φορείς (συλλογικά όργανα) και για να μη μακρυγορώ κόντρα στον εχέφρονα μέσο καλοπροαίρετο παρατηρητή.'Ολο αυτο το μίσος και το μένος που αποπνέουν τα γραπτά του παραπάνω, σίγουρα έχουν την εξήγηση τους, Την απρόσμενη "άνοδο" της δημοτικότητας του βιολιού στην Κρήτη, ιδίως στα Χανιά, τα τελευταία 10 χρόνια που θέτει σε αμφισβήτηση την "πρωτοκαθεδρία" της λύρας, στα κρητικά πράγματα. Θα μου πεί κάποιος "σιγα τα αυγά... είναι αυτος λόγος ;;" Καί όμως είναι....
Σήμερα όσο και να το αρνηθούν κάποιοι ο πολιτισμός πουλάει και δη αυτο που λέμε "Κρητική μουσική" !!! Κακως βέβαια που το θέτω έτσι αλλα είναι γεγονός. Σύλλογοι, οργανώσεις, σωματεία, ομάδες, εκδόσεις, χοροί, συνεστιάσεις κλπ στήνονται γύρω απο ένα φωτεινό άστρο που λέγεται "Κρητική μουσική" και απο κεί όποιος προλάβει να αρπάξει...
Κάποιοι θέλουν να χειραγωγούν το λαουτζίκο, αυτους που δεν το ψάχνουν πολύ και θα δώσουν το εικοσάρικο για να πάνε τα παιδιά τους στον τάδε παραδοσιακό σύλλογο ή στην τάδε εκδήλωση κλπ Παίζονται συμφέροντα δυστυχώς, που έχουν να κάνουν με αξιώματα, οφίκια, θέσεις, τιμές, και βέβαια χρήματα. Και καλα όλα αυτα μέσα στο παιγνίδι είναι χρόνια τώρα... Μη θέλουν όμως κάποιοι να παραβιάζουν τα εσκαμένα και να διαστρεβλώνουν την αλήθεια και να κάνουν το άσπρο, πορτοκαλί....
Το ότι το βιολί είναι τάχα όργανο της αριστοκρατίας, που είναι η άποψη του Πέπε, είναι άποψη ανιστόρητη και επικίνδυνη και δυναμιτίζει το όποιο καλό κλίμα έχει υπάρξει τα τελευταία χρόνια στην υποτιθέμενη ή όχι κόντρα μεταξύ λύρας-βιολιού.
3. Η λύρα είναι λαϊκό όργανο. Το βιολί είναι όργανο των ανώτερων τάξεων. Αυτό συνάγεται από δύο καίρια σημεία:.....
Αντίθετα το βιολί θέλει οπωσδήποτε εργαστήρι, δεν αρκεί η τέχνη για να το φτιάξεις. Το ίδιο ισχύει για το λαούτο, το σαντούρι, το ούτι, το μαντολίνο, γενικά ό,τι έχει ντούγες, μην πω για το κλαρίνο που σχεδόν αναπόφευκτα το εισάγεις από Ευρώπη. Αυτά τα όργανα τα φτιάχνουν επαγγελματίες κατασκευαστές, για να τα πουλήσουν σε μουσικούς. Η αγοραπωλησία είναι συνήθεια των οικονομικά ανώτερων τάξεων, και από αυτές μεταδίδεται και σε ορισμένους επαγγελματίες που έχουν πάρε-δώσε μαζί τους, όπως ο μουσικός.
β) Η μουσική για βιολί επίσης προέρχεται από τις ανώτερες τάξεις. Σε όλα σχεδόν τα Κυκλαδονήσια μαρτυρείται ότι παλιά οι φτωχοί γλεντούσαν με την τσαμπούνα και οι πλούσιοι με το βιολί. Ανάλογα στη Θράκη μεταξύ γκάιντας και κλαρίνου. Και πιο παλιά δεν υπήρχε καν βιολί και κλαρίνο, μόνο γκάιντα ή τσαμπούνα. Όταν λέω παλιά εννοώ μέσα στα τελευταία 100 ή λιγότερα χρόνια, όχι αιώνες πριν. Η λύρα ως μη-λαϊκό όργανο μόνο στην Κωνστ/πολη ξέρω να υπήρξε, και όχι από πολύ παλιά.
Αντίθετα το βιολί θέλει οπωσδήποτε εργαστήρι, δεν αρκεί η τέχνη για να το φτιάξεις. Το ίδιο ισχύει για το λαούτο, το σαντούρι, το ούτι, το μαντολίνο, γενικά ό,τι έχει ντούγες, μην πω για το κλαρίνο που σχεδόν αναπόφευκτα το εισάγεις από Ευρώπη. Αυτά τα όργανα τα φτιάχνουν επαγγελματίες κατασκευαστές, για να τα πουλήσουν σε μουσικούς. Η αγοραπωλησία είναι συνήθεια των οικονομικά ανώτερων τάξεων, και από αυτές μεταδίδεται και σε ορισμένους επαγγελματίες που έχουν πάρε-δώσε μαζί τους, όπως ο μουσικός.
β) Η μουσική για βιολί επίσης προέρχεται από τις ανώτερες τάξεις. Σε όλα σχεδόν τα Κυκλαδονήσια μαρτυρείται ότι παλιά οι φτωχοί γλεντούσαν με την τσαμπούνα και οι πλούσιοι με το βιολί. Ανάλογα στη Θράκη μεταξύ γκάιντας και κλαρίνου. Και πιο παλιά δεν υπήρχε καν βιολί και κλαρίνο, μόνο γκάιντα ή τσαμπούνα. Όταν λέω παλιά εννοώ μέσα στα τελευταία 100 ή λιγότερα χρόνια, όχι αιώνες πριν. Η λύρα ως μη-λαϊκό όργανο μόνο στην Κωνστ/πολη ξέρω να υπήρξε, και όχι από πολύ παλιά.
Για τις "ανώτερες τάξεις" λοιπον το βιολι !!! Με αυτο το δηλητηριώδες τσιτάτο, θέτει στην πυρα το μισό ρεμπέτικο, το νησιώτικο το ηπειρώτικο και το στεριανό ελληνικό τραγούδι. Τους αποκαλεί όλους αυτους τους οργανοπαίχτες αλλα και τους ακροατές : "της ανώτερης τάξης", "αριστοκράτες" !!!
Μάλλον θα πρέπει να πάει να κρυφτεί σε κάποια σπηλιά αν αυτο το μάθουν οι μεροκαματιάρηδες βιολιτζήδες στην Ελλάδα, που θα αριθμούν πάνω απο 2.000 ασφαλώς...
Και καλα, η ανώτερη τάξη πριν 100 χρόνια τόσο πολυπληθής ήτανε ;;;
Αλλο το ρεπερτόριο και άλλο το όργανο κύριε...
Με την ίδια λοιπον λογική τη λύρα στην Κρήτη έφεραν οι Τουρκολαζοί όπως έγραψε το '89 ο Ναύτης και τελειώσαμε...
Αράβικο ρεμπέκ |
Δική μου είναι η φράση περι "συμπαιγνίας". Ημουνα όμως προσεκτικός, Δεν πείραξα τα περισσότερα κομμάτια του άρθρου κι ας περιείχαν υπερβολές. Μόνο κάποια ψεύδη αφαίρεσα και πρσοσέθεσα κάποια πράγματα άγνωστα στον αρθογράφο, όπως ότι τα ριζίτικα της στράτας είναι πάνω σε ένα σκοπο...
Καί όμως μία μέρα μετά, το WIKI έβαλε φαρδιά πλατιά ανακοίνωση ότι το λήμμα αυτο χρειάζεται τεκμηρίωση πηγων... έλεος κύριοι... Είχε προηγηθεί δημοσιοποιήση στο facebook και προφανώς κάποιοι ενοχλήθηκαν....
Καί όμως μία μέρα μετά, το WIKI έβαλε φαρδιά πλατιά ανακοίνωση ότι το λήμμα αυτο χρειάζεται τεκμηρίωση πηγων... έλεος κύριοι... Είχε προηγηθεί δημοσιοποιήση στο facebook και προφανώς κάποιοι ενοχλήθηκαν....
Σήμερα δυστυχώς η κρητική μουσική οδεύει στο να την χειραγωγούν 4-5 φίρμες και να εκτελούν οτιδήποτε καινούριο βγαίνει, με μόνο σκοπο τον προσπορισμό κέρδους και την αύξηση της φήμης τους... Αυτο δεν θα περάσει με κανένα τρόπο...
υγ
Και να τονίσω ότι δεν έχω τίποτα εναντίον της λύρας. Πρόσφατα βρέθηκα στα νότια του Ρεθύμνου στα Κεραμέ, σε γλέντι με λύρα και έμεινα κατάπληκτος με την ποιότητα του γλεντιού και την αυθεντικότητα των ανθρώπων και νάναι καλα !!!
υγ 2
Περι του ρεμπέκ, πιθανότερου προγόνου της σημερινής κρητικής λύρας
(δεν έχουμε κανένα πρόβλημα ούτε κόμπλεξ με τους Άραβες, προς Θεου...)
REBEK & REBAB
υγ 2
Περι του ρεμπέκ, πιθανότερου προγόνου της σημερινής κρητικής λύρας
(δεν έχουμε κανένα πρόβλημα ούτε κόμπλεξ με τους Άραβες, προς Θεου...)
Μεσαιωνικό ρεμπέκ |
REBEK & REBAB
Λυρικα Δαλματίας |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου