Ο γιατρός

Το τραγούδι αυτο είναι η διασκευή του "Ντόκτορ", με κρητικό ηχόχρωμα, όπως το διέσωσε και ηχογράφησε ο Νίκος Ξυλούρης στις αρχες της δεκαετίας του '70. Κατόπιν ξεχάστηκε για κάποιες δεκαετίες και ξαναηχογραφήθηκε στο cd του Λάμπη Ξυλούρη "Ταμπαχανιώτικα" του 2004, όπου τραγουδάει ο πατέρας του ο Ψαραντώνης.

Πέρσυ στις αρχες Δεκέμβρη, που βρέθηκαν και έπαιξαν στα Χανιά με τον Μάριο Παπαδέα, ρώτησα το Λάμπη απο που πρόεκυψε αυτη η διασκευή, αφου δεν το έχουμε ακούσει απο κάπου αλλού. Το έλεγαν μήπως οι Μικρασιάτες στο Ηράκλειο, όπου γνωρίζουμε ότι είναι πολλοι ;;

Η απάντηση του Λάμπη ομολογώ πως με ξάφνιασε !!

Ο παπους του και πατέρας του Νίκου Ξυλούρη και του Ψαραντώνη, πολέμησε το 1922 στο μέτωπο της Μικρας Ασίας. Στην οπισθοχώρηση μαζι με άλλους τον συνέλαβαν οι Τούρκοι και έμεινε αιχμάλωτος στην Τουρκία αρκετά χρόνια, πράγμα που συνέβη με πολλους Ελληνες στρατιώτες τότε. Στο διάστημα αυτο άκουσε μεταξύ άλλων και αυτο το τραγούδι που μετέφερε όπως μπόρεσε μετα στα Ανώγεια. Τα Ανώγεια που βίωσαν τον όλεθρο απο τους Γερμανούς, όταν έκαψαν ολόκληρο το χωριό το 1944.
Το τραγουδι λοιπον το "έφερε" ο πατέρας των Ξυλούρηδων και το σιγοτραγουδούσε στα Ανώγεια όπου το άκουσε και ο Νίκος... επομένως δεν υπήρξε άλλη "οδος" μεταφοράς του συγκεκριμένου τραγουδιού στην Κρήτη.

Αξιο λόγου είναι ότι χρησιμοποιεί στίχους απο διαφορετικά τραγούδια ενω ο Ψαραντώνης προσέθεσε το στίχο : "Απο τα γλυκά σου μάτια". Μάλιστα ο Νίκος Ξυλούρης κάνει και ένα μικρό αμανέ... 
Απο πληροφορίες που έχουμε, με την άφιξη τους οι Μικρασιάτες επηρρέασαν τα ήθη και τα έθιμα και στην Κρήτη, επομένως και τη μουσική, μέχρι και την κατοχή. Μικρασιάτικα έπαιζαν και πριν το 1922 αρκετοί μουσικοί των πόλεων -περισσότερο- της Κρήτης αφου η Σμύρνη και η Πόλη ήταν οι μεγάλες πόλεις του Ελληνισμού και κοιτίδες πολιτισμού. Πολλοι δε ήταν οι κρητικοί που μετανάστευσαν μέσα στο 19ο αιώνα στη Σμύρνη, όπως η οικογένεια Παπαμαρκάκη, που επέστρεψαν το 1912 με τον πρώτο διωγμό, με το επώνυμο πλέον Τσεσμές. όπως μας λέει σήμερα ο 90χρονος Αντώνης Παπαμαρκάκης, σαντουριέρης απο το 1930 έως το 1950 και συμπληρώνει πως όλοι στην οικογένεια ήξεραν να παίζουν κάποιο όργανο, ο δε πατέρας του έπαιζε βιολί στα γλέντια των Μικρασιατών στα Χανιά με το συγκρότημα του, το Λουκά Μπέρτο στο σαντούρι και το Μιχάλη ... στο ούτι