Ο λυράρης Αλέκος Καραβίτης (1904-1975)

 Ο Αλέκος Καραβίτης γεννήθηκε το 1904 στο γραφικό και ορεινό χωριό Ακτούντα Αγίου Βασιλείου του νομού Ρεθύμνης. Ηταν το τρίτο παίδι μιας πολυμελούς οικογένειας (οκτώ αδέλφια) και ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση ασχολήθηκε από πολύ μικρός με την μουσική.

Δική του λύρα απέκτησε σε ηλικία 15 χρονών το 1919.

"Ο Αλέκος, πρωτόμαθε λύρα στις ψηλές και απόκρημνες βουνοκορφές του χωριού μας. Από παιδί είχε μεγάλο πάθος και μεράκι γι αυτό το όργανο. Οταν θελά πάει για τα αιγοπρόβατα στο βουνό, φεύγοντας, ψωμί και φαγητό μπορεί να μην έπαιρνε μαζί του, τη λύρα όμως την έβαζε πρώτη στο βουργιάλι του και έπαιζε μέρα νύχτα στ αόρι έκεια συντροφιά με τα πρόβατα, γι αυτό όμως έγινε και μεγάλος Λυράρης. Την Ρεθυμνιώτικη σούστα που έπαιζε ο Αλέκος δεν την έχω ακούσει από κανένα Λυράρη σημερινό. Αυτός ήταν άπιαστος", έλεγε με καμάρι ο μεγαλύτερος αδελφός του.

Ο Αλέκος Καραβίτης έρχεται για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1921. Υπηρετεί την θητεία του, σαν εθελοντής στη Χωροφυλακή μέχρι το 1925. Τον επόμενο χρόνο εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα, με μοναδικά εφόδια τη λύρα και το όνομά του που ήδη ήταν γνωστό στο κοινό της Κρήτης.

Το 1927 ανοίγει ένα καφενείο - ταβέρνα στη λεωφόρο Συγγρού στη θέση Φόρος (τότε διόδια στη γέφυρα του Κουκακίου) όπου σιγά-σιγά γίνεται το στέκι των Κρητών της Αθήνας. Στη δισκογραφία, εμφανίζεται για πρώτη φορά ένα χρόνο μετά και ηχογραφεί τα τραγούδια: "Αγιοβασιλειώτικος συρτός" και την περίφημη "Ρεθυμνιώτικη σούστα" που έγιναν επιτυχίες την εποχή εκείνη.

Εγώ μαι τ αοριού παιδί και του βουνού μαι θρέμμα,
και να με πάρει δεν μπορεί τον ποταμού το ρεύμα".

Στη συνέχεια μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '40 ο Αλέκος Καραβίτης ηχογραφεί αρκετούς δίσκους με χορούς και τραγούδια απ όλη την γκάμα της Κρητικής μουσικής, αλλά και νησιώτικα, με συνεργάτες του στο λαούτο και στο τραγούδι τον Μπαξεβάνη, τον Γιώργη Κουτσουρέλη, τον Νίκο Τζουγάνο (Μαστρόκαλο) και τον Σταύρο Μαυροδημητράκη.

Το 1939 πραγματοποίησε μια μεγάλη περιοδεία στην Αίγυπτο μαζί τον Μανόλη Λαγό, τον Μπαξεβάνη, και το χορευτικό συγκρότημα του Σταμάτη Παπαδάκη.

Το 1953 πραγματοποιεί μια μακρόχρονη περιοδεία στην Ευρώπη και την Αμερική σε συνεργασία με την Δώρα Στράτου, και το χορευτικό της συγκρότημα. Στο διάστημα αυτό ηχογράφησε στην Αμερική με συνοδεία στο λαούτο το Νίκο Τζουγάνο (Μαστρόκαλο) δέκα δίσκους 78 στροφών, οι οποίοι σώζονται και σήμερα και τους έχουν τα παιδιά του σαν ιερό κειμήλιο.

Ο Φραγκίσκος Στυλιανάκης και ο Αλέκος Καραβίτης σε γλέντι στο Τυμπάκι-1956

Ενα άλλο σημαντικό στοιχείο από την επαγγελματική σταδιοδρομία του Αλέκου Καραβίτη είναι το γεγονός ότι αν και σε ηλικία 40 χρονών είχε αποκατασταθεί επαγγελματικά  δεν διανοήθηκε ούτε μια στιγμή να παρατήσει τη λύρα του... Αντίθετα, με το γλυκό και απαλό του παίξιμο και την χαρακτηριστική Κρητική φωνή του πάλεψε σε δύσκολους μάλιστα καιρούς με πάθος και αγάπη για την καθιέρωση και διάσωση της Κρητικής Μουσικής Παράδοσης.

Η προσφορά του είναι ανεκτίμητη.

Ο Αλέκος Καραβίτης απέκτησε από το γάμο του τρία παιδιά ένα γιο και δύο κόρες, οι οποίες μάλιστα σε ορισμένες ηχογραφήσεις, τον συνόδεψαν και στο τραγούδι. Ηταν από τους λίγους Κρητικούς καλλιτέχνες που πέθανε ευκατάστατος (εξ αιτίας των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του) και είχε κάνει πολλές δωρεές, ανάμεσα στις οποίες και ένα σημαντικό ακίνητο στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Εφυγε για πάντα το 1975 σε ηλικία 71 ετών.

  ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΚΟ ΚΑΡΑΒΙΤΗ ΣΤΟ ΑΜΑΡΙ

Στο χωριό του Κέντρους Άνω Μέρος, όταν κάποτε έπαιζε σε πανηγύρι ο μεγάλος λυράρης της Κρήτης, Αλέκος Καραβίτης, ενθουσιασμένοι οι Ανωμεριανοί, του παν την μαντινάδα:

"Τσι λύρες να τις σπάσετε
ούλες πάνω στην Κρήτη
και μια μόνο ν αφήσετε
τ Αλέκου Καραβίτη".

Ενθουσιασμένος κι ο Καραβίτης, ανταπάντησε:

"Γεια σας κοπέλια τ Αμαριού
λεβέντες τ Άνω Μέρως
που ζείτε στην Παράδεισο
που βασιλεύγει ο έρως..."

Κρητική παράδοση 

Cretanmusic.gr