Ερμούπολη, Σύρος και Κρήτη

Πέρασε απαρατήρητη μια μεγάλη επέτειος (28.08.2016), η ξεχασιά της οποίας , για μας τους Κρητικούς, είναι αδικαιολόγητη. Ο λόγος, για την ονοματοθεσία, αλλά και της ανασύστασης της πόλης Ερμούπολης της Σύρου. 



Το 1822 οι Συριανοί, συγκεντρώθηκαν και ονόμασαν την πόλη τους, ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ,(πόλη του Ερμή), χάριν του θεού, προστάτη των αγγελιοφόρων και του εμπορίου, του Δωδεκαθέου της αρχαιότητας. Βέβαια, τίποτα δεν ήταν τυχαίο, μιας και η Σύρος, ήταν ευνοούμενη, από την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊραντζή, βάσει των όρων της οποίας, στο νησί επιτρέπονταν, η ελεύθερη ανάπτυξη του εμπορίου και η διακίνηση ανθρώπινου δυναμικού. Εκεί κατέφυγαν οι κατατρεγμένοι, από τις τούρκικες θηριωδίες, αλλά και πολλών κυνηγημένων και κατατρεγμένων από την μεγάλη επανάσταση του 1821. Οι Ψαριανοί, οι Χιώτες, οι Θράκες, οι Πελοποννήσιοι, οι Μακεδόνες , οι Θεσσαλοί, οι Κάσσιοι, και οι Κρήτες, είναι περιοχές, κάτοικοι των οποίων, κατέφυγαν ομαδικά στο νησί. Έτσι οι 4000 Συριανών, του έτους 1800, αριθμούσαν το 1889, 22000. Αλλά οι αριθμοί δεν έχουν τόση μεγάλη σημασία, όσο η ενδελεχής και η παντοιοτρόπως ανάπτυξη της Ερμούπολης, σε όλους τους τομείς. Η Ερμ. κατά τις δεκαετίες του 1820 και του 1830, ήταν το εμπορικότερο λιμάνι της Ελλάδας και όχι μόνο, αλλά και το μεγαλύτερο κέντρο εμπορίου, με παράλληλη την ανάπτυξη της ποιότητας ζωής και του μορφωτικού επιπέδου των κατοίκων. 

Οι περιπλανώμενοι Κρητικοί, είχαν μια σημαντική παρουσία στο νησί, αφ΄ότου εγκαταστάθηκαν εκεί από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1830. Ευημέρησαν οι επιχειρηματικές τους δραστηριότητές, τόσο πολύ, ώστε, με το ξέσπασμα των επαναστάσεων του 1841, 1858, 1866, 1878, 1884, 1895, ήταν σε θέση να βοηθήσουν ενεργά, τους δεινοπαθούντας και επαναστατημένους συντοπίτες τους, στους αγώνες των κατά των τουρκών. Το Κομιτάτο της Ερμούπολης, σε συνεργασία με το αντίστοιχο του Πειραιά, μαζί με τις προσφορές τω φιλελλήνων, ήταν οι κύριοι τροφοδότες (υπήρχαν κι΄άλλοι), σε εφόδια και πολεμοφόδια της μεγάλης Κρητικής επανάστασης του Εξηνταέξι. Η Ελληνική Ατμοπλοΐα", που είχε την έδρα της και ιδρύθηκε το 1856, στην Σύρο, αφιέρωσε, το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητάς της, στον αγώνα των Κρητών, Πλοία όπως "το Αρκάδι" , " η Ένωσις", "το Πανελλήνιον", "η Ύδρα", "ο Σοφός" κ.α. με τους απαράμιλλους και παράτολμους πλοιάρχου τους, Σουρμελή, Κουρεντή, Κοτζιά, Κιοσέ, Σαχτούρη, Αγγελικάρα, Ορλώφ, και Παυλίδη, κράτησαν, όσο τους ήταν δυνατόν, άσβεστη την φλόγα του μεγάλου αυτού ξεσηκωμού. Και στις άλλες επαναστάσεις, που ακολούθησαν, το Κομιτάτο της Σύρου, έδωσε πάλι το ενεργό παρόν. Καθώς όμως περνούσαν τα χρόνια, η λήθη, αποσκέπασε αυτή την προσφορά της Σύρου και της Ερμούπολης. Η Ερμούπολη στις επετειακές εκδηλώσεις του περασμένου Αυγούστου, για τα 190 χρόνια από την ονομασία της, οργάνωσε λαμπρές εκδηλώσεις. Παραβρέθηκαν, αντιπροσωπείες, ως όφειλαν άλλωστε, από όλο το Αιγαίο. Από την Κρήτη, δεν διάβασα, να υπήρχε κάποια αντιπροσωπεία, αλλά και να υπήρχε, δεν έγινε γνωστό. Τα λόγια είναι περιττά...... που λέει και το τραγούδι. Σε 3 μήνες, φεύγει η χρονιά, άρα και τα ενθυμήματα από τα 150 χρόνια, από την μεγάλη επανάσταση το Εξηνταέξι, μήπως όσο είναι καιρός, θα πρέπει να δοθεί κάποια συνέχεια....σε μια κοινή ανταταλλαγή εκδηλώσεων. Η Πλατεία των Χανιών του Εξηντάξι, μήπως θα πρέπει να δεχτεί, μια τέτοια κοινή εκδήλωση? Έχουμε και χρέος και υποχρέωση, προς τους άλλοτε, εφοδιοπαρόχους μας, στον αγώνα μας, για την λεφτεριά και την επιβίωση.


Του χανιώτη Ευτύχη Κορκίδη (απο το fb)